Kiedy można przyjąć nową osobę na członka stowarzyszenia?
Czytelnik ngo.pl, inicjator założenia nowego stowarzyszenia pyta, czy można przyjmować członków przed zarejestrowaniem stowarzyszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym? Nie – odpowiada ekspertka Informatorium, wyjaśniając dlaczego.
Wstęp
Mam takie pytanie. Pod koniec sierpnia założyliśmy stowarzyszenie wspierania naszego regionu. Ponieważ był to czas wakacyjny to kilka osób także zainteresowanych działaniem nie mogło uczestniczyć w zebraniu założycielskim. Nie chcieli jednak wstrzymywać formalności dlatego spotkanie się odbyło i złożyliśmy papiery o rejestrację stowarzyszenia w KRS. Teraz czekamy na decyzję, ale chcielibyśmy już włączyć te osoby formalnie w szeregi członków stowarzyszenia. Czy możemy to zrobić, zanim otrzymany informację z KRS o rejestracji?
Działalność stowarzyszeń jest uregulowana przez ustawę Prawo o stowarzyszeniach oraz przez przepisy wewnętrzne, czyli statut stowarzyszenia (i ewentualnie wynikające z niego regulaminy). Statut jest „konstytucją” organizacji. Zawiera m.in. reguły działania, w tym również tryb przyjmowania nowych członków do stowarzyszenia, czyli kto podejmuje decyzje o przyjęciu członka (np. zarząd, walne zgromadzenie) oraz informacje o tym kto i na jakich zasadach może zostać członkiem. Przykładowo może być to wymóg rekomendowania przez dwóch członków lub dwumiesięczne zaangażowanie wolontarystyczne w działalność organizacji. Zapisy statutowe określają również prawa i obowiązki członków, a także to, z jakich powodów można utracić członkostwo.
Statut jest uchwalany na pierwszym zebraniu przez osoby zakładające stowarzyszenie i składany do KRS wraz z wnioskiem o rejestrację organizacji. O tym, czy jest on napisany zgodnie z prawem i czy zawiera wszystkie wymagane ustawowo informacje, decyduje sąd. Zatem akceptacja reguł działania stowarzyszenia określonych w statucie, a więc również możliwość ich stosowania następuje dopiero w momencie wydania postanowienia o rejestracji stowarzyszenia przez sąd.
Odpowiadając na pytanie czytelnika: Nie ma możliwości przyjęcia nowych osób w poczet członków przed zarejestrowaniem stowarzyszenia w KRS, ponieważ zasady przyjmowana członków określone są w statucie, a ten zaczyna obowiązywać dopiero po wydaniu decyzji o rejestracji organizacji i akceptacji statutu przez sąd.
Podstawa prawna:
Ustawa Prawo o stowarzyszeniach
Art. 9.
Osoby w liczbie co najmniej piętnastu, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski.
Art. 10.
- Statut stowarzyszenia określa w szczególności:
(…)
4) sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków
Art. 16.
Sąd rejestrowy wydaje postanowienie o zarejestrowaniu stowarzyszenia po stwierdzeniu, że jego statut jest zgodny z przepisami prawa i założyciele spełniają wymagania określone ustawą.