Poradnik - ngo.pl

Jesteśmy w trakcie przygotowywania ekologicznego projektu edukacyjnego dotyczącego dzikich wysypisk śmieci. Elementem projektu ma być dostępna na stronie internetowej galeria zdjęć tych wysypisk, nadsyłanych przez uczestników konkursu. Do zdjęć mielibyśmy prawa od ich autorów, zgodnie z regulaminem konkursu. Czy z upublicznieniem tych zdjęć – zdjęć czyjejś działki – wiążą się jeszcze jakieś niebezpieczeństwa, na które powinniśmy uważać.

Z prawnego punktu widzenia podstawową kwestią w tym przypadku jest ochrona dóbr osobistych osób fizycznych oraz prawnych.

Zgodnie z art. 23 Kodeksu cywilnego takie dobra, jak cześć, dobre imię oraz nietykalność mieszkania podlegają ochronie prawnej i ochrona ta może być dochodzona na drodze sądowej. Na mocy art. 43 Kodeksu cywilnego przepisy o ochronie dóbr osobistych stosuje się także do osób prawnych, a więc także urzędów, firm, fundacji, stowarzyszeń. Podmioty te także mają prawo do ochrony dobrego imienia, renomy, reputacji.

Jak można się zatem domyślić, publikacja fotografii ukazujących w złym świetle czyjąś nieruchomość, a zatem pośrednio – tę osobę, wiąże się z ryzykiem roszczenia o naruszenie dobrego imienia, czci, lub – w przypadku osób prawnych – renomy czy reputacji.

Jeśli nie chcemy opisanymi tu działaniami naruszyć dobrego imienia osoby czy reputacji instytucji, powinniśmy dopilnować, aby na zdjęciach nie znalazły się fragmenty umożliwiające identyfikację konkretnych posesji. Taką identyfikację umożliwia oczywiście przypisanie do danego zdjęcia adresu (tego więc z pewnością nie możemy zrobić), ale również jeśli na zdjęciu znajdzie się charakterystyczny obiekt. Należy więc zachować ostrożność i uważnie dobierać zdjęcia.

Ochrona dobrego imienia dotyczy zarówno nieruchomości prywatnych, jak i firmowych czy gminnych. Osoba właściciela nie ma tu znaczenia – każdy z nich może skierować przeciwko organizacji pozarządowej organizującej konkurs roszczenie o naruszenie swojego dobrego imienia lub reputacji. Nie ma tu też znaczenia, czy śmieci wyrzucił właściciel działki, czy mu je podrzucono (co można na przykład domniemywać w przypadku Lasów Państwowych, gminy).

Planowane przez organizację pozarządową czynności opisane w pytaniu obarczone są dużym ryzkiem prawnym. Nieco inaczej przedstawiałaby się sytuacja w przypadku czasopisma. Prasa ma prawo do informowania społeczeństwa także o faktach czy sytuacjach niemiłych dla jakiejś osoby, ale działają tu jednak inne mechanizmy i przepisy prawne (głównie ustawa - Prawo prasowe).

Konkurs, taki jak opisany przez organizację pozarządową, choćby w najbardziej szczytnej sprawie, nie czyni planów organizacji bezpiecznymi prawnie. Należy tu więc zachować się bardzo ostrożnie.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.)

art. 23. Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

art. 43. Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.