Organizacje w sądzie rejestrowym. Co zrobić, kiedy odpowiedź KRS się opóźnia?
Menu Na skróty
W ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym został określony termin dla sądów, dotyczący rozpoznawania przez nie wniosków. To termin 7-dniowy. Zdarza się jednak, że termin ten jest przekraczany. Co zrobić w sytuacji, jeśli sąd rozpatruje wniosek znacznie dłużej niż 7 dni? – odpowiada doradczyni Informatorium.
Pytanie
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ: Nasza fundacja stara się o status organizacji pożytku publicznego. Ponad dwa miesiące temu złożyliśmy w sądzie odpowiednie dokumenty, aby ubiegać się o status OPP. Jednak sąd milczy - od tego czasu nie dotarła do nas żadna informacja. Czy możemy coś zrobić, aby przyspieszyć proces rozpatrywania wniosku?
Odpowiedź
Doradczyni serwisu poradnik.ngo.pl odpowiada:
Ustawa o KRS. Termin dla sądu w przepisach o KRS
Termin dla sądu zapisany jest w art. 20a ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Artykuł ten wskazuje, że sąd rejestrowy ma 7 dni na rozpoznanie wniosku. Oznacza to, że najpóźniej 7. dnia referendarz sądowy bądź sędzia powinien postanowić czy np. akceptuje zmiany w statucie zaproponowane przez organizacje pozarządową. Takie postanowienie jest przepisywane na urzędowy formularz, a potem wysyłane listem poleconym (bądź elektronicznie, o ile wniosek był złożony elektronicznie) na adres stowarzyszenia lub fundacji.
Jeżeli wniosek musi być poprawiony lub uzupełniony, to powinien zostać rozpoznany w ciągu 7 dni od usunięcia błędów lub dokonaniu uzupełnień przez wnioskodawcę.
Jeżeli rozpoznanie wniosku wymaga wysłuchania uczestników postępowania albo przeprowadzenia rozprawy, należy rozpatrzyć go nie później niż w ciągu miesiąca.
Jak długo trwa rozpoznanie wniosku w praktyce
Niestety, nie można jednoznacznie określić, jak długo sąd będzie zajmował się wnioskiem organizacji pozarządowej.
Dlaczego? W ustawie o KRS został określony termin dla sądów (7 dni) dotyczący rozpoznawania wniosku. Termin ten często nazywany jest terminem instrukcyjnym - i tak traktują go sądy. Dla sędziów, którzy w tym samym czasie rozpatrują wiele spraw, przekroczenie terminu instrukcyjnego nie rodzi konsekwencji. W praktyce oznacza to, że rozpoznanie wniosku organizacji pozarządowej może trwać dłużej, w zależności od obciążenia sądu sprawami.
Dodatkowo oczekując na pismo z sądu należy doliczyć jeszcze czas, w jakim dokumenty zostaną dostarczone przez pocztę, chyba że organizacja zaznaczyła, że chciałaby odebrać dokumenty osobiście.
Odpowiadając na pytanie czytelnika ngo.pl: Przede wszystkim dopytać!
Jeśli wniosek organizacji pozarządowej znajduje się w sądzie ponad dwa miesiące, czyli termin instrukcyjny dla sądu już dawno minął, warto zastanowić się, czy organizacja nie powinna sprawdzić osobiście, co dzieje się z jej wnioskiem. W każdym sądzie rejestrowym referendarz lub sędzia ma wyznaczony dyżur dla interesantów. Można udać się zatem bezpośrednio do KRS na dyżur sędziego, który rozpatruje sprawę organizacji pozarządowych i dopytać.
Skarga do prezesa sądu
Jeśli organizacja ma uzasadnione podejrzenia, że wniosek jest przetrzymywany, może też złożyć skargę do prezesa sądu z prośbą o objęcie postępowania nadzorem sędziego wizytatora. Taką możliwość daje rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 20 grudnia 2012 r. w sprawie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych. Sędziowie wizytatorzy na zlecenie prezesa sądu apelacyjnego lub okręgowego mogą badać zasadność skarg i wniosków dotyczących wyłącznie sprawności postępowania sądowego.
Skarga organizacji powinna zostać złożona osobiście, pisemnie lub w formie elektronicznej. W razie złożenia skargi przez organizację ustnie powinien zostać sporządzony pisemny protokół podpisany przez obie strony. Skarga rozpatrywana jest najpóźniej w terminie 1 miesiąca.
Skarga na przewlekłość postępowania
W skrajnych przypadkach organizacja może złożyć skargę na przewlekłość postępowania. Możliwość złożenia skargi jest zapisana w ustawie z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Jeśli postępowanie w sprawie rozpatrzenia wniosku organizacji w sądzie trwa znacznie dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, organizacja pozarządowa (czyli strona postępowania) ma prawo wnieść skargę na przewlekłość postępowania (art. 3 pkt 5 ustawy). Należy pamiętać, że skarga rozpatrywana jest w składzie 3 sędziów i decyzja w jej sprawie może zostać wydana w ciągu 2 miesięcy od daty złożenia skargi. Termin jest zatem długi.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r., Nr 17, poz. 209 z późn. zm.)
Art. 20a.
- Wniosek o wpis sąd rejestrowy rozpoznaje nie później niż w terminie 7 dni od daty jego wpływu do sądu.
- Wniosek o wpis spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym, sąd rejestrowy rozpoznaje w terminie jednego dnia od daty jego wpływu.
- Jeżeli rozpoznanie wniosku, o którym mowa w ust. 1 i 2, wymaga wezwania do usunięcia przeszkody do dokonania wpisu, wniosek powinien być rozpoznany w terminie 7 dni od usunięcia przeszkody przez wnioskodawcę, co nie uchybia terminom określonym w przepisach szczególnych. Jeżeli rozpoznanie wniosku wymaga wysłuchania uczestników postępowania albo przeprowadzenia rozprawy, wniosek należy rozpoznać nie później niż w terminie miesiąca.
