Poradnik - ngo.pl

Jestem prezesem uczniowskiego klubu sportowego. Cała okolica jest dumna z naszej drużyny piłkarskiej, która odnosi spore sukcesy. Zgłosił się do nas lokalny przedsiębiorca z propozycją wsparcia finansowego, ale oczekuje, że UKS będzie wystawiał mu fakturę. Przedsiębiorca widzi to w ten sposób, że daje nam pieniądze na działalność, a my będziemy go reklamować. Dowiedzieliśmy się, że tego typu działalność (świadczenie usług reklamowych) nie może być uznana za działalność odpłatną pożytku publicznego. Czy w związku z tym powinniśmy zarejestrować działalność gospodarczą? Jak należy to zrobić?

Wystawianie faktur czy rachunków jest możliwe tylko przy prowadzeniu sprzedaży – towarów lub usług. Stowarzyszenie może prowadzić sprzedaż albo w ramach działalności odpłatnej pożytku publicznego, albo w ramach działalności gospodarczej. Ponieważ świadczenie usług reklamowych nie mieści się w sferach pożytku publicznego – wobec tego faktycznie, taka działalność nie może zostać uznana za działalność odpłatną pożytku publicznego.

Więcej o reklamie i sponsoringu czytaj w PORADNIK.NGO.PL

Prawo o stowarzyszeniach umożliwia stowarzyszeniom prowadzenie działalności gospodarczej. W „podstawowej” wersji stowarzyszeń, czyli w tzw. „stowarzyszeniach rejestrowych” (czyli tych rejestrowanych w KRS) jest tak, że stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą – pod warunkiem posiadania w statucie zapisu o działalności gospodarczej. Drugim warunkiem, obowiązującym wszystkie osoby prawne, a więc i stowarzyszenia, jest wpisanie do rejestru przedsiębiorców w KRS. Inaczej mówiąc, stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą, oprócz tego, że w KRS widnieje w rejestrze stowarzyszeń, to musi być również wpisane do rejestru przedsiębiorców.

Ustawa o sporcie w art. 4 określa uczniowskie kluby sportowe jako szczególnego rodzaju kluby sportowe, działające w formie stowarzyszeń, zarejestrowane w ewidencji starosty, których członkami mogą być uczniowie, rodzice i nauczyciele.

Artykuł 4. ustawy o sporcie mówi też o „innych niż uczniowskie klubach sportowych działających w formie stowarzyszenia”. Wobec czego wprowadza rozróżnienie na uczniowskie kluby sportowe i kluby sportowe działające w formie stowarzyszeń (ale niebędące UKS).

Przy okazji warto przypomnieć, że UKS-ów (ani pozostałych klubów sportowych działających w formie stowarzyszeń) zarejestrowanych w ewidencji starosty nie należy mylić ze stowarzyszeniami zwykłymi. Stowarzyszenia zwykłe są również rejestrowane w ewidencji starosty – ale jest to inna ewidencja (ewidencja stowarzyszeń zwykłych, a nie klubów sportowych). Jest to też inna forma prawna – stowarzyszenia zwykłe nie posiadają osobowości prawnej, natomiast UKS-y osobowość prawną mają.

Skoro UKS jest stowarzyszeniem i działa na podstawie Prawa o stowarzyszeniach powstaje pytanie, czy UKS można „przerejestrować” z ewidencji starosty do rejestru stowarzyszeń KRS, aby docelowo UKS znalazł się również w rejestrze przedsiębiorców? W internetowej wyszukiwarce KRS (w rejestrze stowarzyszeń oraz w rejestrze przedsiębiorców) można znaleźć kilka uczniowskich klubów sportowych. Jednak w 2013 roku Sąd Okręgowy w Toruniu uznał, że UKS-y nie mogą prowadzić działalności gospodarczej i nie mogą zostać zarejestrowane w rejestrze przedsiębiorców.

Sąd Okręgowy w Toruniu wskazał, że UKS-y nie mogą prowadzić działalności gospodarczej i tym samym nie mogą być zarejestrowane w KRS ze względu na konstrukcję przepisów o uczniowskich klubach sportowych w ustawie o sporcie. Ustawa ta określa UKS-y jako szczególnego rodzaju kluby sportowe. Jednakże nie jest dookreślone wprost, na czym ta „szczególność” polega – czym konkretnie UKS-y różnią się od pozostałych stowarzyszeń.

Sąd Okręgowy w Toruniu zinterpretował zapis o szczególnej formie jako brak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez UKS-y. Stwierdził, że pozostałe wymienione cechy UKS-ów nie są niczym wyróżniającym. Nie można bowiem uznać, że czymś specyficznym dla UKS jest członkostwo dzieci, rodziców czy nauczycieli – bo osoby te mogą być członkami wszystkich innych stowarzyszeń (jeśli dopuszcza to treść statutu). Miejsce rejestracji też nie jest niczym szczególnym – pozostałe kluby sportowe działające w formie stowarzyszeń i nieprowadzące działalności gospodarczej (nie będące UKS-ami) też są rejestrowane w ewidencji starosty. Wobec czego sąd uznał, że jedyną wyróżniającą cechą UKS od pozostałych klubów sportowych jest to, że nie mogą prowadzić działalności gospodarczej, a ich działalność jest skupiona jedynie na działalności sportowej.

W uzasadnieniu postanowienia Sądu Okręgowego można też przeczytać, że fakt wpisania innych UKS do KRS był niezgodny z prawem (nie można też na tej podstawie żądać wpisania innych UKS do rejestru przedsiębiorców).

Nie bez znaczenia jest też argument wskazany w tej samej sprawie w postanowieniu poprzedzającym orzeczenie Sądu Okręgowego (wydanym przez Sąd Rejonowy). W postanowieniu tym sąd stwierdził, że UKS-y nie mogą być zarejestrowane w KRS, gdyż właściwa jest tylko ewidencja starosty. Wpis do ewidencji starosty uniemożliwia prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż osoby prawne mogą prowadzić działalność gospodarczą tylko po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS. Zapis ustawy o sporcie wskazuje wprost, że UKS podlega wpisowi do ewidencji starosty (art. 4 ust. 4 ustawy o sporcie) i w przepisach nie można znaleźć wyjątku, który by dawał prawo zarejestrowania UKS w Krajowym Rejestrze Sądowym. Co prawda do uczniowskich klubów sportowych ma zastosowanie ustawa prawo o stowarzyszeniach, ale z wyłączeniem przepisów o rejestracji. Sąd stwierdził, że tylko pozostałe kluby sportowe działające w formie stowarzyszeń (nie UKS-y) prowadzące działalność gospodarczą są rejestrowane w KRS. Uczniowskie kluby sportowe takiej alternatywy nie mają i mogą być zarejestrowane jedynie w ewidencji starosty, czyli bez możliwości zarejestrowania w rejestrze przedsiębiorców.

Podsumowując – UKS nie może zarejestrować działalności gospodarczej.

Jedyną formą działalności ekonomicznej jaka może być prowadzona przez UKS jest działalność odpłatna pożytku publicznego – ale usługi reklamowe nie mieszczą się w sferach pożytku publicznego.

UKS może też od przedsiębiorcy przyjąć darowiznę – pamiętając, że darowizna jest „za nic”, czyli przedsiębiorca nie może żądać czegoś w zamian za pieniądze (np. reklamy).

Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie 

Art.  3.

1. Działalność sportowa jest prowadzona w szczególności w formie klubu sportowego.
2. Klub sportowy działa jako osoba prawna.

Art.  4.

1. Szczególnym rodzajem klubu sportowego jest uczniowski klub sportowy.
2. Uczniowski klub sportowy działa na zasadach przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2017 r. poz. 210), z wyłączeniem przepisów dotyczących rejestracji.
3. Członkami uczniowskiego klubu sportowego mogą być w szczególności uczniowie, rodzice i nauczyciele.
4. Uczniowski klub sportowy podlega wpisowi do ewidencji prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na siedzibę klubu. Wpisu i wykreślenia wpisu z ewidencji dokonuje się na podstawie wniosku. Wpis, odmowa wpisu do ewidencji i wykreślenie wpisu z ewidencji następuje w drodze decyzji.
5. Do wniosku o wpis do ewidencji, o którym mowa w ust. 4, dołącza się:
   1) statut;
   2) listę założycieli, zawierającą ich imiona i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, miejsca zamieszkania oraz własnoręczne podpisy;
   3) informację o adresie siedziby klubu sportowego.
6. Uczniowski klub sportowy uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do ewidencji, o której mowa w ust. 4.
7. Przepisy ust. 2 i 4-6 stosuje się odpowiednio do innych niż uczniowskie klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej.