Użyczenie lokalu organizacji nieprowadzącej działalności gospodarczej a podatki
Menu Na skróty
Organizacja bez działalności gospodarczej, korzystająca jedynie z adresu mieszkania (lokalu), nie płaci podatku dochodowego od użyczonego lokalu. Czy i kiedy w osoba użyczająca lokal powinna liczyć się z zapłatą podatku dochodowego od osób fizycznych?
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ:
Nasze stowarzyszenie prowadzi działania w różnych miejscach. Członkini udostępniła nam lokal, a właściwie adres, na który mogłaby przychodzić korespondencja i który moglibyśmy podać w urzędach. Umówiliśmy się z nią, że stowarzyszenie nie ponosi żadnych kosztów związanych z użytkowaniem lokalu (mediów), bo faktycznie z niego nie korzysta. Prowadzimy działalność statutową z zakresie ekologii, nie prowadzimy działalności gospodarczej. Czy stowarzyszenie lub członkini użyczająca lokal powinna zapłacić jakieś podatki?
Po stronie organizacji korzystającej z lokalu
Stowarzyszenie, które w opisanym przypadku użycza lokal od osoby prywatnej, nie płaci podatku, ponieważ jak wynika z pytania użyczany jest mu tylko adres (to częsta sytuacja, zwłaszcza w nowo powstających, małych organizacjach). W użyczonym lokalu tak naprawdę nie prowadzi ono żadnej działalności. Poza tym organizacja ta nie prowadzi działalności gospodarczej. Oznacza to, że w praktyce przy ubieganiu się o numer NIP, organizacja nieprowadząca działalności gospodarczej (niezarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców) nie musi przedstawiać urzędowi skarbowemu umowy użyczenia oraz płacić podatku dochodowego.
Jednak gdyby faktycznie używano lokalu do prowadzenia działalności, a nie tylko „używano samego adresu”, to po stronie stowarzyszenia powstałby przychód, który trzeba opodatkować – jeśli nie mieściłby się on w zwolnieniu opisanym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie określonym w art. 17 ustawy o CIT (więcej: http://poradnik.ngo.pl/x/470927). Działalność z zakresu ekologii mieści się w tym zwolnieniu.
Trzeba pamiętać, że w razie ewentualnej weryfikacji dokonywanej przez organ kontroli skarbowej trzeba wykazać, że lokal nie był faktycznie używany przez organizację, bo tylko wtedy nie powstaje przychód z nieodpłatnych świadczeń (więcej: http://poradnik.ngo.pl/x/993256).
Po stronie osoby użyczającej lokal
W opisanej sytuacji członkini stowarzyszenia użyczająca swojego mieszkania na siedzibę nie dostaje zwrotu żadnych kosztów związanych z jego używaniem. Nie płaci więc podatku dochodowego od osób fizycznych i nie musi takiego użyczenia zgłaszać do urzędu skarbowego (US).
Gdyby jednak z zawartej umowy wynikał zakres i rodzaj wydatków, które mają obciążać stowarzyszenie biorące lokal w używanie (np. czynsz, podatek od nieruchomości, ubezpieczenie), to osoba użyczająca lokal powinna zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych (musi wykazać w zeznaniu podatkowym przychód do opodatkowania). Wydatki takie powinien ponosić właściciel lokalu, a zatem obciążenie nimi stowarzyszenia powoduje, że osoba użyczająca lokal ich nie ponosi. W takiej sytuacji, zdaniem organów podatkowych, użyczający lokal uzyskuje przychód w wysokości kosztów przeniesionych na organizację. Jeśli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, uzyskuje przychód z „innych źródeł”.
Jak czytamy w jednej z interpretacji podatkowych (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPB1/415-342/11-2/JB):
"(…) otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również środki pieniężne, którymi np. regulowane są, zobowiązania podatnika, tj. w rozpatrywanej sprawie zapłacony przez biorącego w używanie czynsz. (…)
[Opodatkowaniu] podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. W przedmiotowej sprawie biorący w używanie lokal płaci czynsz, a zatem zwalnia z długu Wnioskodawczynię.
[A zatem] kwota czynszu – dokonywana przez biorącego w użytkowanie lokal, tj. Stowarzyszenie - stanowi dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych."
O umowie użyczenia czytaj tutaj: http://poradnik.ngo.pl/x/504001
***
Podstawa prawna:
- Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851), art. 12 ust. 1 i 6, art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1, art. 17 ust. 1 i 1b, art. 25
- Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), art. 14 ust. 2 pkt 8, art. 23 ust. 1
- Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), art. 713
***
Sławomir Liżewski – doradca organizacji pozarządowych
