Menu Na skróty
Czy to z powodu braku środków, czy dlatego, że nie było potrzeby realizacji większej ilości zadań. Stowarzyszenia i fundacje nie zawsze zatrudniają pracowników na pełne etaty. Czy mniej pracy to mniej urlopu? Jak się go wtedy liczy? Przeczytaj wyjaśnienia kancelarii Wardyński i Wspólnicy w ramach cyklu ngo.pl i Centrum Pro Bono!
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ
Mam pytanie dotyczące urlopów dla pracowników. Po pierwsze, jak je liczyć w przypadku zatrudnienia na część etatu? Po drugie, do kiedy pracownik musi wykorzystać urlop i czy jako pracodawca mogę go do tego zmusić?
ODPOWIEDŹ KANCELARII WARDYŃSKI I WSPÓLNICY
Przedstawione wyjaśnienia zostały przygotowane z przyjęciem następujących założeń:
- pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy przez cały rok kalendarzowy w podstawowym systemie czasu pracy,
- nie pracuje w skróconych normach czasu pracy, oraz
- pracownik ten nie podejmuje pracy po raz pierwszy, a ponadto
- u pracodawcy nie działa żadna zakładowa (międzyzakładowa) organizacja związkowa.
Wymiar ustalony proporcjonalnie
Pracownik zatrudniony na część etatu, tj. w tzw. niepełnym wymiarze czasu pracy, jest uprawniony do urlopu wypoczynkowego w wymiarze ustalonym proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu, który przysługiwałby temu pracownikowi w razie zatrudnienia na cały etat.
Wymiar urlopu pełnoetatowca zależy od stażu pracy (okresu zatrudnienia) tego pracownika i wynosi 20 albo 26 dni (zobacz: Jakie są zasady udzielania urlopów?).
Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia
Zasadą jest udzielanie urlopu wypoczynkowego na pełny dzień pracy pracownika, natomiast rozliczenie tego urlopu następuje w godzinach. Na potrzeby tego rozliczenia przyjmuje się, że każdy dzień rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego odpowiada 8 godzinom.
W doktrynie pojawiają się dwie interpretacje tego, na jakim etapie powinno nastąpić wyżej wspominane zaokrąglenie urlopu w górę, tj. czy na etapie ustalania rocznego wymiaru urlopu, czy też na etapie udzielania urlopu.
Zaokrąglanie do pełnego dnia: interpretacja nr 1
Zgodnie z pierwszą interpretacją, jeżeli dokonując wyliczenia rocznego wymiaru urlopu pracownika zatrudnionego na część etatu otrzymamy wynik ułamkowy, to należy dokonać zaokrąglenia wyniku w górę do pełnego dnia.
PRZYKŁAD 1
W przypadku pracownika zatrudnionego na 3/5 etatu, który w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy byłby uprawiony do 26 dni urlopu rocznie, wymiar urlopu wypoczynkowego wynosić będzie 16 dni (26 x 3/5 = 15,6; wynik 15,6 należy zaokrąglić w górę do pełnego dnia, co daje 16 dni urlopu).
Zaokrąglanie do pełnego dnia: interpretacja nr 2
Druga interpretacja przyjmuje natomiast, że zaokrąglenia urlopu wypoczynkowego do pełnego dnia należy dokonać dopiero na etapie udzielania urlopu.
Zgodnie z tą koncepcją w celu ustalenia wymiaru urlopu pracownika należy roczny wymiar urlopu (tj. 20 lub 26 dni) przeliczyć na godziny urlopu (zgodnie z ww. przelicznikiem 1 dzień urlopu = 8 godzin).
PRZYKŁAD 2
W przypadku pracownika zatrudnionego na 3/5 etatu, który w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy byłby uprawniony do 26 dni urlopu rocznie, całoroczny wymiar urlopu wypoczynkowego wynosić będzie 124,8 godziny (26 dni x 3/5 = 15,6 dni, a następnie: 15,6 dni x 8 godzin = 124,8 godzin).
Zaokrągleniu podlega - jeżeli jest taka potrzeba - ostatnia część urlopu wówczas, gdy jest ona mniejsza od dobowego wymiaru czasu pracownika w danym dniu urlopu. Zaokrągla się ją wówczas do pełnego wymiaru czasu pracy tego dnia. Jeżeli w powyższym przykładzie pracownik pracuje 24 godziny tygodniowo, to będzie uprawniony do urlopu wynoszącego 5 tygodni i 4,8 godziny, i te 4,8 godziny ulegają zaokrągleniu do pełnego wymiaru czasu pracy tego dnia.
Pierwsza z powyższych interpretacji podzielana jest przez część doktryny, a ponadto jest zgodna z poglądem prezentowanym przez Państwową Inspekcję Pracy (www.pip.gov.pl/pwp/pdf/prezentacja_urlopy.pdf). W związku z tym, a także wobec braku poglądu Sądu Najwyższego w tej sprawie, stosowanie pierwszej z powyższych interpretacji przy ustalaniu rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego wydaje się zasadne.
Wykorzystanie urlopu za dany rok, po upływie tego roku
Urlop wypoczynkowy powinien zostać wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Urlopu wypoczynkowego udziela pracodawca, natomiast termin urlopu powinien zostać ustalony w porozumieniu z pracownikiem.
W razie gdy urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy nie zostanie wykorzystany w tym terminie, pracodawca powinien udzielić go pracownikowi najpóźniej do 30 września kolejnego roku kalendarzowego. O terminie skorzystania przez pracownika z takiego zaległego urlopu decyduje pracodawca – nie jest wymagana zgoda pracownika, może jednak ten termin uzgodnić z pracownikiem.
Zaległy urlop wypoczynkowy niewykorzystany do 30 września kolejnego roku kalendarzowego nie przepada. Jednak prawo do takiego urlopu ulega przedawnieniu po upływie trzech lat od 30 września roku kalendarzowego przypadającego po roku, w którym pracownik nabył prawo do urlopu. Pamiętać przy tym należy, że w pierwszej kolejności udzielany jest urlop najbardziej zaległy.
Centrum Pro Bono
!Program Centrum Pro Bono jest realizowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych od 2007 roku. Inicjatywa Centrum Pro Bono zaspokaja rosnącą potrzebę pomocy prawnej pro bono na rzecz organizacji III sektora. Głównym obszarem działalności Centrum Pro Bono jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami pozarządowymi poszukującymi wsparcia prawnego, a prawnikami, chętnymi do świadczenia pomocy prawnej pro bono. Dodatkowo, ścisła współpraca z kancelariami prawnymi i najlepszymi ekspertami w swoich dziedzinach pozwala nam podejmować wyzwania w postaci różnych projektów edukacyjnych i szkoleniowych skierowanych do organizacji non-profit. Obecnie z Centrum Pro Bono współpracuje 30 kancelarii z całej Polski.
Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/
Kancelaria Wardyński i Wspólnicy
!Kancelaria Wardyński i Wspólnicy jest jedną z największych niezależnych polskich firm prawniczych. Skupiamy się na potrzebach naszych klientów, pomagając im znaleźć skuteczne i praktyczne rozwiązanie najtrudniejszych problemów prawnych.
Firma doradza w wielu dziedzinach, ale jest szczególnie ceniona przez klientów i konkurencję za swoje usługi w dziedzinie prawa pracy, sporów, transakcji, własności intelektualnej i nieruchomości.
Obecnie w firmie jest ponad 100 prawników świadczących obsługę prawną w języku polskim, angielskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim, rosyjskim, czeskim i koreańskim. Nasze biura znajdują się w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Wrocławiu.
Dzielimy się wiedzą i doświadczeniem za pośrednictwem portalu dla prawników i przedsiębiorców (www.codozasady.pl), firmowego Rocznika oraz licznych publikacji i opracowań.
Aktywnie działamy i rozwijamy działalność pro bono.
