Poradnik - ngo.pl

Jesteśmy młodym stowarzyszeniem – dopiero rozpoczynamy działalność. Jak wszyscy chcemy legitymować się estetycznym i profesjonalnie zaprojektowanym logo. Jakich formalności powinna dochować nasza organizacja, gdy firma zewnętrzna tworzy dla nas logo? Co mamy podpisać by stowarzyszenie stało się jego właścicielem?

Logotyp rozumiany jako forma graficzna jednoznacznie identyfikująca jakąś markę, firmę, organizację pozarządową, produkt, usługę, przedsięwzięcie, imprezę czy każdy inny rodzaj aktywności gospodarczej lub społecznej, niewątpliwie jest utworem w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o pawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej PA). Co więcej, w art. 1 ust. 2 pkt 1 i 2 wskazuje jako przykładowe – utwory wyrażone znakami graficznymi i plastyczne.

Każdy utwór ma swojego twórcę – zawsze osobę fizyczną, której pierwotnie przysługują, chroniące nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, prawa autorskie osobiste wymienione w art. 16 PA, oraz prawa autorskie majątkowe wymienione w art. 17 PA tj. wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Należy sprostować, że w polskim systemie prawnym nie można być „właścicielem” utworu, gdyż prawo własności, jako najszersze prawo podmiotowe bezwzględne, przysługuje tylko względem rzeczy (ruchomości i nieruchomości), natomiast utwory, jako dobra niematerialne, rzeczami nie są (choć często są utrwalone „w rzeczach” – np. utwór literacki, którego podstawowym nośnikiem jest papier, pendrive w przypadku e-booka).

Prawa autorskie są również prawami podmiotowymi bezwzględnymi, które pozwalają uprawnionemu na korzystanie z utworu w dowolny sposób oraz jego zbywanie czy obciążanie.

Z racji oczywistych różnic między prawem własności rzeczy oraz prawami do dóbr niematerialnych, koniecznym było określenie przez ustawodawcę chociażby podstawowych pól eksploatacji utworów - inaczej sposobów komercyjnego korzystania z utworów. Znajdujemy je w art. 50 PA, gdzie wskazano, że odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności:

1. w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
    
2. w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;
    
3. zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt 2 - publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym (czytaj: opublikowanie w Internecie).

Art. 41 ust. 1 PA wyraża generalną zasadę, że autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy, a nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (art. 41 ust. 2 PA). Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 53 PA).

Odpowiadając bezpośrednio na pytanie organizacji pozarządowej należy wskazać, iż NGO powinna zawrzeć z firmą graficzną, koniecznie w formie pisemnej, umowę o dzieło (art. 627 i nast. Kodeksu cywilnego) obowiązkowo z klauzulą o przeniesieniu praw autorskich majątkowych co najmniej na polach eksploatacji określonych w art. 50 PA.

Jednocześnie sugeruję zawrzeć w umowie zobowiązanie się wykonawcy do zapewnienia, iż nie będzie on jako twórca wykonywał swoich praw autorskich osobistych (np. żądał zamieszczenia swojego imienia i nazwiska na stworzonym logo).

Centrum Pro Bono

!Program Centrum Pro Bono jest realizowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych od 2007 roku. Inicjatywa Centrum Pro Bono zaspokaja rosnącą potrzebę pomocy prawnej pro bono na rzecz organizacji III sektora. Głównym obszarem działalności Centrum Pro Bono jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami pozarządowymi poszukującymi wsparcia prawnego, a prawnikami, chętnymi do świadczenia pomocy prawnej pro bono. Dodatkowo, ścisła współpraca z kancelariami prawnymi i najlepszymi ekspertami w swoich dziedzinach pozwala nam podejmować wyzwania w postaci różnych projektów edukacyjnych i szkoleniowych skierowanych do organizacji non-profit. Obecnie z Centrum Pro Bono współpracuje 30 kancelarii z całej Polski.

Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/

Kancelaria Prawna Filipek & Kamiński Sp. k.

!Filipek & KamińskiKancelaria Filipek & Kamiński Sp.k. to zespół kompetentnych i doświadczonych prawników. Sukcesywnie poszerzamy swoje możliwości, wzbogacając ofertę oraz rozbudowując nasz team, który liczy ponad 50 osób. Kancelaria powstała dzięki pasji i determinacji jej założycieli i od ponad 10 lat z powodzeniem zajmuje czołowe miejsce na rynku usług prawniczych. Kancelaria Prawna Filipek & Kamiński Sp. k. koncentruje swe działania na warszawskim i lubelskim rynku. Jednocześnie współpracuje z licznymi prawnikami w całej Polsce oraz kancelariami prawnymi w Niemczech, Ukrainie czy Chinach, gwarantując klientom najwyższą jakość usług niezależnie od miejsca życia czy prowadzonej działalności.

Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie oraz rozległą wiedzę ekspercką w tematyce: rozwiązywania sporów, prawa podatkowego, prawa nieruchomości, prawa pracy, prawa procesu inwestycyjnego, prawa zamówień publicznych, prawa oświatowego, prawa szkolnictwa wyższego, prawa autorskiego, prawo ochrony środowiska, prawa medycznego.

Kancelaria jest laureatem licznych plebiscytów, od 2010 r. rokrocznie zajmujemy pierwsze miejsce w regionie obejmującym województwo lubelskie i podkarpackie według Rankingu Kancelarii Prawniczych przeprowadzanego przez „Rzeczpospolitą”. Pierwsze miejsce w Rankingu miesięcznika Polish Market także potwierdza, że jest liderem usług prawniczych. W roku 2013  otrzymał również wyróżnienie od Redakcja Magazynu Przedsiębiorców „Europejska Firma”.

Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.