Poradnik - ngo.pl

Na jakich zasadach osoby małoletnie należące do stowarzyszeń zwykłych ponoszą odpowiedzialność jako członkowie stowarzyszeń?

Zgodnie z art. 40 ust. 1b. ustawy –_ Prawo o stowarzyszeniach członek stowarzyszenia zwykłego za zobowiązania stowarzyszenia odpowiada bez ograniczeń. Jak ten przepis łączyć z odpowiedzialnością małoletniego? Wiadomo, że zgodnie z art. 426 Kodeksu cywilnego małoletni nie odpowiada za wyrządzoną szkodę. Powyższe dotyczy jednak szkody, a nie odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania._

Czy zatem małoletni członek stowarzyszenia zwykłego za zobowiązania stowarzyszenia będzie odpowiadał swoim całym majątkiem?

Zgodnie z art. 40 ust. 1b. ustawy – Prawo o stowarzyszeniach członek stowarzyszenia zwykłego odpowiada za zobowiązania stowarzyszenia bez ograniczeń, niezależnie od wieku.

Jest to odpowiedzialność subsydiarna (w razie bezskuteczności egzekucji z majątku stowarzyszenia zwykłego) za cudzy dług (tj. dług stowarzyszenia, jako tzw. ułomnej osoby prawnej), a nie odpowiedzialność odszkodowawcza.

Członkiem stowarzyszenia może być małoletni, przy czym:

• małoletni w wieku 16-18 lat może być członkiem stowarzyszenia bez zgody przedstawiciela ustawowego (art. 3 ust. 2 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach stanowi lex specialis w stosunku do art. 17 Kodeksu cywilnego), zaś

• małoletni poniżej 16. roku życia może być członkiem stowarzyszenia za zgodą przedstawiciela ustawowego, jednak bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia (art. 3 ust. 3 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach).

  Przyjmuje się, że członkiem stowarzyszenia może być nawet małoletni poniżej 13. roku życia, mimo iż zgodnie z Kodeksem cywilnym taka osoba nie posiada zdolności do czynności prawnych.

W przypadku małoletniego poniżej 13. roku życia odpowiedzialności tej nie wyłącza w szczególności art. 426 k.c. (Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę). Przepis ten dotyczy bowiem odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu czynów niedozwolonych. Niemniej uzasadniona wątpliwość powstaje w związku ze wskazanym powyżej ograniczonym charakterem członkostwa małoletnich poniżej 16. roku życia w stowarzyszeniach (brak prawa głosu na walnych zebraniach, brak biernego i czynnego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia).

Należy zauważyć, że w przypadku małoletnich poniżej 13. roku życia, co do zasady jakakolwiek czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna (Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. art. 14 § 1 k.c.).

Powoduje to, że w przypadku zaciągnięcia przez stowarzyszenie zobowiązania, którego wartość przekraczałaby 10.000 złotych, do czego ustawa wymaga uprzedniej zgody wszystkich członków stowarzyszenia oraz udzielenia przez nich pełnomocnictwa do zaciągnięcia takiego zobowiązania (art. 41a ust. 2 i 3 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach), zarówno udzielenie zgody, jak i udzielenie pełnomocnictwa do zaciągnięcia takiego zobowiązania musiałoby zostać dokonane przez przedstawiciela ustawowego małoletniego.

Z kolei w przypadku małoletnich, którzy ukończyli 13. rok życia, czynność prawna prowadząca do zaciągnięcia przez nich zobowiązania lub rozporządzenia prawem, wymaga zgody przedstawiciela ustawowego (Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. art. 17 k.c.). Jednakże jednostronna czynność prawna, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego (czyli np. zaciągnięcie zobowiązania), dokonana bez tej zgody jest nieważna (Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, czynność jest nieważna. art. 19 k.c.).

Centrum Pro Bono

!Program Centrum Pro Bono jest realizowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych od 2007 roku. Inicjatywa Centrum Pro Bono zaspokaja rosnącą potrzebę pomocy prawnej pro bono na rzecz organizacji III sektora. Głównym obszarem działalności Centrum Pro Bono jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami pozarządowymi poszukującymi wsparcia prawnego, a prawnikami, chętnymi do świadczenia pomocy prawnej pro bono. Dodatkowo, ścisła współpraca z kancelariami prawnymi i najlepszymi ekspertami w swoich dziedzinach pozwala nam podejmować wyzwania w postaci różnych projektów edukacyjnych i szkoleniowych skierowanych do organizacji non-profit. Obecnie z Centrum Pro Bono współpracuje 30 kancelarii z całej Polski.

Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/

CMS Cameron Mc Kenna

!CMS jest cieszącą się uznaniem międzynarodową kancelarią prawniczą świadczącą kompleksowe doradztwo prawne i podatkowe na rzecz przedsiębiorstw, instytucji finansowych oraz organów administracji. Jesteśmy jedną z największych i najbardziej doświadczonych międzynarodowych kancelarii w Polsce – działamy na polskim rynku od ponad 20 lat. W biurach CMS w Warszawie i w Poznaniu pracuje 140 prawników, którzy doradzają klientom działającym we wszystkich kluczowych sektorach gospodarki. CMS na świecie zatrudnia ponad 6.000 pracowników w 59 miastach w 38 krajach.

Kancelaria od lat angażuje się w działania pro bono wspierając między innymi: Program Spraw Precedensowych oraz Program „Artykuł 32” dotyczący walki z dyskryminacją Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Fundację Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury oraz Fundację Między Niebem a Ziemią.

Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.