Zapytaj prawnika... W NGO cenimy księgowych. Ale czy ich prace to DZIEŁA?
Umowa o dzieło to mniejsze obciążenie finansowe dla organizacji pozarządowej. Budżety NGO zmuszają do ciągłego szukania oszczędności, dlatego stosowanie DZIEŁ – jako tańszych – kusi. Kiedy możemy sobie na to pozwolić, a kiedy nie? Przeczytaj wyjaśnienia kancelarii Wardyński i Wspólnicy w ramach cyklu ngo.pl i Centrum Pro Bono!
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ
Jaka jest różnica między umową zlecenia a umową o dzieło? Realizujemy niewielki projekt w ramach środków z „małego grantu”. Mamy wpisaną kwotę na księgowość, ale to są małe pieniądze i chcemy zawrzeć z osobą umowę o dzieło, żeby nie było opłat ZUS. Czy możemy tak zrobić? Podobnie w przypadku koordynacji projektu –_ czy musimy zlecić, czy też koordynacja może być dziełem? Jakie są konsekwencje zawarcia złej umowy?_
ODPOWIEDŹ KANCELARII WARDYŃSKI I WSPÓLNICY
Z prawnego punktu widzenia decyzja, jakiego rodzaju umowę zawrzeć z osobą, która ma wykonać określone czynności, musi wynikać z rozważenia rodzaju zadań, które mają być wykonane i sposobu ich wykonywania, a nie z analizy obciążeń publicznoprawnych (to m.in. "opłaty ZUS" z pytania organizacji), wiążących się z określonym rodzajem umowy.
Niezależnie od nazwy, jaką strony nadadzą łączącej je umowie, dla celów obliczania należności publicznoprawnych powinna być ona klasyfikowana według jej treści i okoliczności faktycznych jej wykonywania.
Decyzja, jakiego rodzaju umowę zawrzeć, musi wynikać z rozważenia rodzaju zadań i sposobu ich wykonania, a nie z analizy obciążeń publicznoprawnych wiążących się z danym rodzajem umowy.
Umowa o dzieło (art. 627 kodeku cywilnego) jest umową REZULTATU, co oznacza, że jej przedmiotem jest osiągnięcie zindywidualizowanego efektu (dzieła), niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności wykonawcy. Zawierając taką umowę strony powinny dokładnie określić dzieło, które ma powstać w następstwie wykonania umowy. Rezultat ten musi być przy tym obiektywnie osiągalny, pewny i sprawdzalny, czyli zdatny do poddania sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych.
Jeżeli natomiast przedmiotem umowy stron jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia określonego rezultatu, a celem stron jest w istocie staranne wykonywanie określonych zadań, to umowa taka jest umową o ŚWIADCZENIE USŁUG (art. 750 kodeksu cywilnego, w związku z art. 734 i następne kodeksu cywilnego), zwaną popularnie umową zlecenia. Charakterystycznym dla świadczenia usług jest też wykonywanie powtarzalnych czynności.
W poradnik.ngo.pl
Umowa cywilnoprawna (umowa zlecenie i o dzieło)
Prace wskazane w pytaniu organizacji pozarządowej – prowadzenie księgowości oraz koordynacja projektu – w istocie zmierzają do zapewnienia zamawiającemu usług, a nie osiągnięcia zindywidualizowanego rezultatu. W związku z tym, w zależności od okoliczności związanych z wykonywaniem tych czynności, mogą one stanowić przedmiot umowy o świadczenie usług (do której stosuje się przepisy o umowie zlecenia) lub umowy o pracę, a nie umowy o dzieło.
zobacz też:
Organizacja pyta o… zatrudnienie koordynatora projektu
"Rezultat" czynności księgowych w orzecznictwie sądów
Warto przy tym wskazać, że pogląd, o tym, że w przypadku wykonywania czynności księgowych czy rachunkowych nie można mówić o wystąpieniu rezultatu, który uzasadniałby zawarcie umowy o dzieło został potwierdzony w orzecznictwie (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 grudnia 2015 r., III AUa 546/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 maja 2015 r., III AUa 2154/14).
Błędny wybór umowy – konsekwencje dla organizacji pozarządowej
Błędne zakwalifikowanie umowy jako umowy o dzieło, w okolicznościach wskazujących, że w istocie jest to umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o umowie zlecenie, lub umowa o pracę, mogłoby wiązać się z przekwalifikowaniem umowy i z wydaniem przez ZUS decyzji o podleganiu ubezpieczeniom społecznym, a w rezultacie z koniecznością opłacenia zaległych składek ubezpieczeniowych wraz z ODSETKAMI.
Umowa o dzieło w fundacji, stowarzyszeniu [infografika] Na etat czy na „śmieciówkę” – jak zatrudniają organizacje? dział ZATRUDNIANIE w poradnik.ngo.pl
Centrum Pro Bono
!Program Centrum Pro Bono jest realizowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych od 2007 roku. Inicjatywa Centrum Pro Bono zaspokaja rosnącą potrzebę pomocy prawnej pro bono na rzecz organizacji III sektora. Głównym obszarem działalności Centrum Pro Bono jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami pozarządowymi poszukującymi wsparcia prawnego, a prawnikami, chętnymi do świadczenia pomocy prawnej pro bono. Dodatkowo, ścisła współpraca z kancelariami prawnymi i najlepszymi ekspertami w swoich dziedzinach pozwala nam podejmować wyzwania w postaci różnych projektów edukacyjnych i szkoleniowych skierowanych do organizacji non-profit. Obecnie z Centrum Pro Bono współpracuje 30 kancelarii z całej Polski.
Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/
Kancelaria Wardyński i Wspólnicy
!Kancelaria Wardyński i Wspólnicy jest jedną z największych niezależnych polskich firm prawniczych. Skupiamy się na potrzebach naszych klientów, pomagając im znaleźć skuteczne i praktyczne rozwiązanie najtrudniejszych problemów prawnych.
Firma doradza w wielu dziedzinach, ale jest szczególnie ceniona przez klientów i konkurencję za swoje usługi w dziedzinie prawa pracy, sporów, transakcji, własności intelektualnej i nieruchomości.
Obecnie w firmie jest ponad 100 prawników świadczących obsługę prawną w języku polskim, angielskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim, rosyjskim, czeskim i koreańskim. Nasze biura znajdują się w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Wrocławiu.
Dzielimy się wiedzą i doświadczeniem za pośrednictwem portalu dla prawników i przedsiębiorców (www.codozasady.pl), firmowego Rocznika oraz licznych publikacji i opracowań.
Aktywnie działamy i rozwijamy działalność pro bono.