Menu Na skróty
Co robić, aby jak najlepiej (z punktu widzenia urzędnika) opisać cel zbiórki publicznej na portalu zbiorki.gov.pl.
Wstęp
Organizacja korzystająca za wsparcia poradniczego w ramach Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych zgłosiła za pośrednictwem platformy www.zbiorki.gov.pl zbiórkę publiczną, w ramach której chciał pozyskać środki, z których mogłaby następnie przyznawać granty i stypendia. Cel zbiórki opisała następująco „Wspieranie finansowe, organizacyjne i merytoryczne działania osób i instytucji na rzecz (…)”. NGO uznała taki poziom szczegółowości za wystarczający do dokonania prawidłowego zgłoszenia - zresztą z uwagi na fakt zbierania pieniędzy na fundusz grantowy bardziej szczegółowe wskazanie przeznaczenia środków nie byłoby nawet możliwe.
Ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych nie precyzuje jak bardzo szczegółowo należy opisać cel zbiórki w zgłoszeniu, stąd na portalu zbiorki.gov.pl znajduje się wiele zbiórek, których cele są określone naprawdę ogólnie. Jednak w odpowiedzi na opisane powyżej zgłoszenie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nakazało organizacji „sprecyzowanie celu zbiórki - należy podać listę konkretnych planowanych działań finansowanych ze zbiórki” pod rygorem pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia.
Czy urzędnik może nakazać organizacji opisanie celu zbiórki w określony sposób?
Wspomniana organizacja zrezygnowała z odwołania się od tej decyzji, bowiem i tak nie zdążyłaby ponownie zgłosić zbiórki przed zaplanowanym wydarzeniem, na którym chciała ją prowadzić. Nie wiemy więc jak urzędnicy rozpatrzyliby odwołanie, ale sprawa wydaje się na tyle ciekawa, że warto zwrócić na nią uwagę organizacjom rozważającym prowadzenie zbiórek publicznych.
Konsultantka prowadząca sprawę tej konkretnej zbiórki sama z powodzeniem zgłosiła zbiórkę, której cel został określony następująco „Wsparcie materialne dzieci i kobiet (…). Wszystkie zebrane środki zostaną przekazane organizacji o nazwie (…) opiekującej się nimi”. Tak więc cel był jeszcze bardziej ogólny niż ten zakwestionowany. Na dodatek organizator zbiórki nie zamierzał bezpośrednio korzystać z zebranych środków, planując od początku przekazanie ich w całości innej organizacji.
Na portalu zbiórek znajdziemy zbiórki, których cel jest dość ogólny: „zbiórka środków na wsparcie działalności (…), w szczególności na dofinansowanie zakupu sprzętu medycznego”, są też zbiórki prowadzone w formie oficjalnie uznawanej przez ministerialnych urzędników za niedopuszczalną - sprzedaży cegiełek wartościowych. „Stowarzyszenie będzie przekazywało cegiełki wartościowe w zamian za ofiary pieniężne na terenie miasta (…)” - taką formę zbiórki publicznej zadeklarowała w zgłoszeniu jedna z organizacji i zostało to zaakceptowane, choć ministerstwo pytane przez nas wcześniej o cegiełki wyraźnie zaznaczało, że mogą mieć one wyłącznie formę symbolicznego podziękowania za dobrowolny datek w jakiejkolwiek wysokości i nie mogą być wartościowe, ani oznaczone jakimkolwiek nominałem.
Analiza zgłaszanych zbiórek wskazuje więc na pewną uznaniowość decyzji o przyjęciu zgłoszenia lub nie. Jak zatem sobie z tą uznaniowością radzić?
Po pierwsze, zgłaszać zbiórki z wyprzedzeniem. Ustawa nakazuje opublikowanie zbiórki zgłoszonej przez internet w ciągu 3 dni, a zbiórki zgłoszonej papierowo w ciągu 7 dni. Sugerujemy jednak zostawienie sobie marginesu na ewentualne uwagi ministerstwa, które może uznać wskazany przez nas cel za zbyt ogólny i nakazać uzupełnienie wniosku. W praktyce bezpiecznym terminem będzie 6 dni - 3 na pierwszą decyzję ministerstwa i 3 na drugą, jeśli zażąda uzupełnienia wniosku.
Po drugie, wskazywać cel na tyle szczegółowo, na ile tylko możemy. To właśnie cel zbiórki, a raczej stopień szczegółowości opisu, może okazać się największym problemem. W pozostałych punktach bardzo łatwego do wypełnienia zgłoszenia trudno nam się będzie pomylić, ale ocena celu zbiórki leży w rękach urzędnika.
Po trzecie, uważać z cegiełkami. Cegiełki wartościowe, podobnie jak cegiełki z konkretnym nominałem są uznane przez ministerstwo za niedopuszczalną formę, z kolei cegiełki symboliczne nie wymagają zgłoszenia. Wpisując cegiełki jako jedną z form ryzykujemy, że urzędnik rozpatrujący nasze zgłoszenie uzna, że chcemy sprzedawać cegiełki wartościowe lub z nominałem i może wezwać nas do poprawienia zgłoszenia.
I wreszcie ostatnia uwaga. Bardzo wiele zbiórek nie jest rozliczanych w terminie, organizacje składają sprawozdania po czasie, a czasami nie składają ich wcale. Pamiętajmy, że rozliczenie zbiórki to nie tylko nasz obowiązek wobec osób, które nam zaufały i wsparły zbiórkę, ale także obowiązek ustawowy, niedopełnienie którego jest zagrożone poważnymi sankcjami - niemożnością zorganizowania kolejnej zbiórki, a w przypadku organizacji pożytku publicznego nawet utratą statusu OPP.
!
Projekt „Stołeczne Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych” jest współfinansowany przez Miasto Stołeczne Warszawa.
autor(ka): Katarzyna Sadło, FRSO
