Poradnik - ngo.pl

Przywykliśmy sądzić, że aktywne podejście do tematyki ubezpieczeń w przestrzeni gospodarczej dotyczy wyłącznie tych podmiotów, które funkcjonują głównie w celu wypracowywania zysku (począwszy od jednoosobowych działalności gospodarczych, na spółkach akcyjnych skończywszy).

Należy jednak pamiętać, że również w kontekście organizacji trzeciego sektora, warto pomyśleć zawczasu o odpowiednim zabezpieczeniu przed różnymi ryzykami, minimalizując np. finansowe skutki zdarzeń losowych.

Tym samym, w poniższym tekście pozwolę sobie wyjaśnić istotność korzystania z usług ubezpieczeniowych, omawiając szczegółowo najistotniejsze rodzaje polis, z których mogą (oraz bardzo często powinny) korzystać NGO-sy.

Ubezpieczenia dla NGO można podzielić na kilka podstawowych grup:

• Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej („OC”) działalności statutowej i gospodarczej, czyli podstawowe ubezpieczenie chroniące NGO przed roszczeniami osób trzecich z tytułu szkód materialnych lub osobistych, które mogą wyniknąć z działalności NGO. Ubezpieczenie OC działalności dla NGO może obejmować różne klauzule i być dostosowane pod różne okoliczności/specyfikę działalności NGO (szerzej omówione poniżej w cz. Ubezpieczniowy „must have”, czyli o OC działalności gospodarczej dla NGO),
• Ubezpieczenie mienia, pozwalające chronić mienie NGO przed zdarzeniami losowymi (np. pożary, kradzieże, zalania czy uszkodzenia). Zakres takiego ubezpieczenia może być zawarty na ryzykach nazwanych lub w tzw. formule allrisk (szerzej o tym zagadnieniu w cz. Ubezpieczenie mienia, czyli co jak przytrafi się wypadek),
• Ubezpieczenie pracowników NGO (w różnych wariantach, w zależności od potrzeb danego NGO, które przedstawione zostały w cz. Ubezpieczenia pracownicze to nie tylko dodatkowy benefit),
• Directors & Officers Liability Insurance (“Ubezpieczenie D&O”), dedykowane ubezpieczeniu odpowiedzialności członków zarządu i dyrektorów, w celu ochrony osób zajmujących wysokie stanowiska zarządcze w NGO przed roszczeniami związanymi z ich działalnością w organizacji (zagadnienie to zostało dokładnie wyjaśnione w cz. Ubezpieczenie D&O i z czym je się je),
• Ubezpieczenie cybernetyczne (przedstawione w cz. Bezpieczeństwo w sieci czyli ubezpieczenie cybernetyczne),
• Ubezpieczenia komunikacyjne - OC i AC.

Jak wskazano we wstępie, OC działalności stanowi absolutnie podstawowe zabezpieczenie danego NGO przed większością roszczeń, które mogą wysunąć np. beneficjenci danej organizacji lub jej pracownicy czy współpracujący z nią wolontariusze (zgodnie z ogólnymi warunkami umowy danego towarzystwa ubezpieczeniowego lub zmianami w zapisach zaproponowanymi przez brokera). W podstawowym wariancie, polisa ochroni np. przed finansowymi konsekwencjami wynikającymi z ewentualnych szkód wyrządzonych pracownikom w związku z wykonywaną pracą. W przypadku wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, pracodawca (NGO) może ponieść odpowiedzialność za szkody wyrządzone pracownikom, na przykład koszty leczenia, rehabilitacji, zasiłki chorobowe, a nawet odszkodowania za trwałe uszkodzenia ciała lub śmierć pracownika. Omawiane OC ma na celu zabezpieczyć finanse NGO przed finansowymi konsekwencjami takich zdarzeń.

Niemniej jednak, OC działalności może obejmować także różne klauzule, chroniące dane NGO również przed innymi, specyficznymi dla tego sektora, ryzykami (zob. Tabela 1).

Tabela 1. Przykładowe klauzule rozszerzające zakres ochrony 

„NGO goes global”, czyli OC imprezy masowej

Rozmawiając o OC, warto powiedzieć także o jej możliwych rozszerzeniach (kategoria inna niż klauzule). Jednym z często zawieranych rozszerzeń jest właśnie OC imprezy masowej [imprezę masową rozumie się jako event o artystycznym lub rozrywkowym charakterze, który odbywa się na terenie pozwalającym na zaproszenie do minimum 1000 osób, albo w budynku, który jest w stanie pomieścić do 500 uczestników], obejmujące swoją odpowiedzialnością wszystkie imprezy masowe organizowane przez okres trwania polisy lub konkretną imprezę (w zależności od potrzeb NGO).

Ubezpieczenie to obejmuje swoim zakresem odpowiedzialność cywilną organizatora za ewentualne szkody wyrządzone uczestnikom lub osobom trzecim w ramach i podczas trwania takiej imprezy (nie obejmuje innych wydarzeń czy działalności statutowej prowadzonej przez organizatora).

Warto zwrócić uwagę, że imprezy masowe mogą różnić się rodzajem, skalą i miejscem ich organizacji. Dlatego też ubezpieczenie imprezy masowej powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb i ryzyk związanych z konkretną imprezą organizowaną przez NGO. Przed zakupem polisy zaleca się skonsultowanie się z ekspertem ubezpieczeniowym, który pomoże dopasować odpowiedni zakres ubezpieczenia do konkretnych okoliczności.

O OC placówek medycznych słów kilka

OC placówek medycznych dla NGO to rodzaj ubezpieczenia, które zapewnia ochronę finansową dla placówek medycznych funkcjonujących jako część działań prowadzonych przez NGO. W ramach tego ubezpieczenia, placówki medyczne takie jak kliniki, przychodnie, ośrodki zdrowia czy inne instytucje medyczne działające na rzecz społeczności lub innych celów charytatywnych są chronione przed ryzykiem związanym z prowadzeniem swojej działalności.

Główne cechy OC placówek medycznych dla NGO to:
a) ochrona przed roszczeniami osób trzecich w przypadku szkód wyrządzonych w trakcie świadczenia usług medycznych,
b) ubezpieczenie może pokryć koszty związane z roszczeniami związanymi z błędami medycznymi, takimi jak niewłaściwa diagnoza, nieodpowiednie leczenie, błędy w przeprowadzaniu procedur itp.,
c) obejmuje zarówno roszczenia wynikające z błędów medycznych, jak i inne rodzaje szkód, które mogą mieć miejsce w placówce medycznej,
d) jeśli organizacja jest oskarżana o błąd medyczny i dochodzi do postępowania sądowego, ubezpieczenie może pokryć koszty prawnicze i związane z obroną,
e) maksymalną kwotę, jaką ubezpieczyciel wypłaci w przypadku roszczeń związanych z działalnością medyczną NGO, określa polisa,
f) polisa zawiera określone warunki i wyłączenia, które precyzują, w jakich sytuacjach roszczenia są objęte ochroną, a w jakich nie.

Ubezpieczenie zawodowe dla NGO

Ubezpieczenie zawodowe dla NGO, to rodzaj ubezpieczenia, które chroni NGO przed ryzykiem związanym z ich działalnością, usługami i projektami. NGO często świadczą różnorodne usługi społeczne, edukacyjne, zdrowotne czy inne, które mogą wiązać się z pewnymi ryzykami (co może mieć miejsce w przypadku organizacji, które świadczą usługi profesjonalne, takie jak porady prawne czy medyczne).

Główne cechy ubezpieczenia zawodowego dla NGO to:
a) ubezpieczenie chroni NGO przed roszczeniami związanymi z błędami, nadużyciami lub zaniedbaniami w świadczeniu usług czy prowadzeniu projektów,
b) ubezpieczenie pokrywa koszty związane z obroną przed roszczeniami, w tym koszty prawne, ekspertyzy, koszty sądowe itp.,
c) ubezpieczenie może obejmować koszty odszkodowań lub zadośćuczynień w przypadku szkód wyrządzonych podczas działalności NGO,
d) polisa może zawierać opcjonalne rozszerzenia, które dostosowują ochronę do konkretnej działalności NGO,
e) maksymalną kwotę, jaką ubezpieczyciel wypłaci w przypadku roszczeń, określa polisa, 
f) polisa zawiera określone warunki i wyłączenia, które precyzują, w jakich sytuacjach roszczenia są objęte ochroną, a w jakich nie.

Zgodnie z informacją przedstawioną na wstępie, ubezpieczenie to chroni mienie organizacji przed zdarzeniami losowymi, takimi jak pożary, kradzieże, zalania czy uszkodzenia. Zakres takiego ubezpieczenia może być zawarty na ryzykach nazwanych lub w formule All Risk.

Ryzyko nazwane, to rodzaj polisy ubezpieczeniowej, która obejmuje wyraźnie określone i nazwane ryzyka. Oznacza to, że polisa wskazuje konkretne zdarzenia lub sytuacje, które są objęte ubezpieczeniem. Jeśli szkoda wyrządzona jest innym sposobem niż określonym w polisie, to nie jest ona objęta ubezpieczeniem. Przykładem może być ubezpieczenie od zalania mieszkania, gdzie polisa może obejmować tylko zalania spowodowane awarią instalacji wodnej, a inne przyczyny zalania, jak powódź czy wyciek z sąsiedniego mieszkania, nie będą podlegać ochronie.

All Risk (wszystkie ryzyka), to rodzaj polisy ubezpieczeniowej, która obejmuje wszystkie ryzyka, z wyjątkiem tych, które są wyraźnie wyłączone w warunkach umowy. To znaczy, że polisa obejmuje szeroki zakres ryzyk, co sprawia, że jest bardziej kompleksowa i elastyczna w pokrywaniu różnych rodzajów szkód. Niemniej jednak, istnieją pewne wyłączenia, których klient powinien być świadomy.

Rozszerzenia polis ubezpieczenia majątku NGO mogą obejmować różnorodne ryzyka i sytuacje, które mogą się zdarzyć w trakcie prowadzenia działalności statutowej i gospodarczej. Te rozszerzenia mają na celu zapewnienie bardziej kompleksowej ochrony dla majątku i aktywów NGO. 

Oto kilka przykładów ryzyk, które można rozszerzyć w polisach ubezpieczenia majątku NGO:

• kradzież z włamaniem,
• uszkodzenie sprzętu elektronicznego,
• deterioracja towarów (spadek wartości towarów),
• ryzyko masowych protestów lub zamieszek - zazwyczaj w ogólnych warunkach ubezpieczenia mamy wyłączenia odpowiedzialności za szkody majątkowe powstałe w wyniku masowych protestów czy strajków - to rozszerzenie włącza odpowiedzialność zakładów ubezpieczeniowych za takie zdarzenia,
• rozbiórka i odbudowa - np. katastrofa budowlana, która w ogólnych warunkach ubezpieczenia (owu) bardzo często jest wyłączona a powoduje konieczność rozbiórki i odbudowy budynku. Bardzo często wprowadza się limit odpowiedzialności na to ryzyko,
• ryzyko transportu - np. uszkodzenie mienia w czasie transportu między placówkami należącymi do NGO,
• koszty wynajmu zastępczego miejsca prowadzenia działalności - w wyniku zdarzenia powodujące niemożność korzystania z obecnego lokalu.

Rozszerzenia te dostosowywane są do konkretnych potrzeb i charakteru działalności organizacji. Przed zakupem polisy zawsze zaleca się dokładne omówienie z ubezpieczycielem, aby upewnić się, że polisa zapewnia odpowiednią ochronę dla poszczególnych ryzyk związanych z działalnością danego NGO.

NGO w szczególności powinno zależeć na zabezpieczeniu interesów swoich pracowników (buduje to wiarygodność każdej tego rodzaju organizacji). Oferowanie szerokiej palety ubezpieczeń pracowniczych może też być odczytywane przez potencjalnych kandydatów do pracy jako dodatkowy, przydatny benefit (co przy ograniczonych środkach na wynagrodzenia jest szczególnie ważne w dobie rynku pracownika). Ubezpieczenia pracownicze dedykowane NGO można podzielić na ubezpieczenia grupowe oraz na NNW wolontariuszy i pracowników zatrudnionych w NGO .

Ubezpieczenie grupowe to może obejmować różnorodne aspekty, w zależności od planu i opcji wybranej przez pracodawcę, jak np.:
a) ubezpieczenie zdrowotne grupowe (obejmuje koszty opieki medycznej, wizyty u lekarza, hospitalizacji, leków i innych usług zdrowotnych realizowane w ramach prywatnej opieki medycznej),
b) ubezpieczenie na życie grupowe (oferuje ochronę finansową dla rodzin pracowników w przypadku ich śmierci - pracownik może wybrać sumę ubezpieczenia, a w przypadku jego śmierci, beneficjenci otrzymają wypłatę),
c) ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) grupowe (ochrona przed skutkami wypadków lub nieszczęśliwych zdarzeń, które mogą się wydarzyć w życiu prywatnym i zawodowym pracownika),
d) ubezpieczenie od chorób krytycznych grupowe (oferuje ochronę finansową w przypadku diagnozy choroby krytycznej, takiej jak rak, zawał serca, udar mózgu itp. - pracownik otrzymuje wypłatę w celu pokrycia kosztów leczenia i innych potrzeb),
e) ubezpieczenie od utraty dochodu w wyniku choroby lub urazu,
f) ubezpieczenie rentowe grupowe (zapewnia pracownikom dochód, gdy są niezdolni do pracy z powodu choroby lub urazu przez dłuższy okres),
g) ubezpieczenie emerytalne grupowe (pracownicy mają możliwość oszczędzania na emeryturę poprzez system ubezpieczeń grupowych).

Ubezpieczenie grupowe pracowników jest korzystne zarówno dla pracowników, którzy mogą uzyskać dostęp do różnych rodzajów ubezpieczeń po korzystniejszych stawkach grupowych, jak i dla pracodawców, którzy mogą zaoferować atrakcyjne benefity jako część pakietu wynagrodzenia. Warunki i rodzaje ubezpieczeń mogą się różnić w zależności od lokalnych przepisów oraz oferty ubezpieczycieli. Przed podjęciem decyzji zawsze warto dokładnie przestudiować warunki i porównać oferty różnych ubezpieczeń.

Z kolei NNW wolontariuszy, to rodzaj ubezpieczenia, które zapewnia ochronę finansową wolontariuszom w przypadku wypadków lub nieszczęśliwych zdarzeń, które mogą się wydarzyć w trakcie prowadzenia wolontariatu.

Typowe pokrycie ubezpieczenia NNW wolontariuszy może obejmować:
a) śmierć lub trwałe uszkodzenie ciała,
b) koszty leczenia,
c) zasiłki dzienne (ubezpieczenie może zapewnić zasiłki dzienne w przypadku hospitalizacji w wyniku wypadku),
d) koszty pogrzebu.

Ubezpieczenie D&O to rodzaj ubezpieczenia, które chroni osoby zajmujące wysokie stanowiska zarządcze (np. członków zarządu, dyrektorów, menedżerów) przed roszczeniami związanymi z ich działalnością w organizacji. To ubezpieczenie jest szczególnie ważne dla organizacji pozarządowych (NGO), ponieważ dostarcza ochrony dla osób pełniących kluczowe funkcje decyzyjne.

Oto kilka kluczowych cech ubezpieczenia D&O dla NGO:
a) ubezpieczenie chroni osoby z zarządu i dyrektorów przed osobistą odpowiedzialnością finansową za swoje decyzje i działania podejmowane w ramach funkcji zarządczych,
b) ubezpieczenie obejmuje roszczenia związane z naruszeniem obowiązków, nadużyciami, zaniedbaniami, błędami w zarządzaniu czy innymi działaniami zarządczymi,
c) ubezpieczenie pokrywa koszty związane z obroną przed roszczeniami, w tym koszty prawne, ekspertyzy, koszty sądowe itp.,
d) w przypadku rozstrzygnięcia roszczenia lub zawarcia ugody, ubezpieczenie może pokryć również koszty związane z wypłatami odszkodowań lub zadośćuczynień,
e) polisa ubezpieczeniowa ma określony limit, który wskazuje maksymalną kwotę, jaką ubezpieczyciel wypłaci w przypadku roszczeń,
f) polisa może zawierać określone warunki i wyłączenia, które precyzują, w jakich sytuacjach roszczenia są objęte ochroną, a w jakich nie.

W dobie cyfrowej, obecność online jest nieodłączną częścią działalności NGO. Ubezpieczenie to pomaga w ochronie przed incydentami związanymi z naruszeniem danych, cyberatakiem czy kradzieżą tożsamości.

Istotną kwestią przemawiającym za tym, czy takie ubezpieczeni zawierać, czy nie jest Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (RODO) ponieważ  kwestie związane z cyberbezpieczeństwem są ze sobą ściśle powiązane. RODO reguluje sposób gromadzenia, przetwarzania i ochrony danych osobowych, w tym również w kontekście ich ochrony przed incydentami związanymi z cyberatakami.

Oto niektóre elementy, które można uwzględnić w polisie ubezpieczenia od cyberryzyka:

• Naruszenia danych: ubezpieczenie chroni przed kosztami związanymi z naruszeniem danych, takimi jak straty finansowe związane z utratą poufnych informacji klientów czy pracowników.
• Odzyskiwanie danych: pokrywa koszty związane z odzyskiwaniem utraconych lub uszkodzonych danych.
• Cyberatak: ochrona przed kosztami związanymi z cyberatakami, takimi jak ataki hakerskie, malware, ransomware i inne.
• Przerwa w działalności: ubezpieczenie może pomóc w pokryciu strat finansowych wynikających z przerwy w działalności spowodowanej cyberatakami lub awariami systemów.
• Ochrona przed odpowiedzialnością: pokrywa koszty obrony prawnej i ewentualne odszkodowania związane z roszczeniami osób trzecich w wyniku naruszenia danych.
• Koszty powiadamiania: ubezpieczenie może pokryć koszty informowania klientów, partnerów biznesowych i innych zainteresowanych stron o naruszeniu danych.
• Awaria sprzętu i oprogramowania: chroni przed stratami finansowymi związanymi z awarią systemów informatycznych, sprzętu lub oprogramowania.
• Ryzyka związane z e-commerce: jeśli organizacja prowadzi sprzedaż online, warto uwzględnić ochronę przed ryzykami związanymi z transakcjami elektronicznymi.
• Ochrona przed phishingiem (podszywaniem się pod osobę lub instytucję): pokrywa koszty związane z oszustwami phishingowymi, które mogą prowadzić do utraty danych lub środków finansowych.
• Ryzyka związane z pracownikami: ubezpieczenie może obejmować zagrożenia związane z działaniami wewnętrznymi pracowników, takimi jak kradzieże danych czy inne naruszenia.
• Ryzyka związane z dostawcami: ochrona przed stratami wynikłymi z awarii dostawców zewnętrznych lub dostawców usług chmurowych.
• Szkolenia w zakresie cyberbezpieczeństwa: niektóre ubezpieczenia mogą zawierać usługi edukacyjne i szkoleniowe w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Podsumowując, potrzeby ubezpieczeniowe NGO są tak różne i zależne od wielkości, rodzaju i specyfiki działania, że w tym artykule wymieniono wyłącznie najbardziej popularne i najczęściej stosowane rodzaje zabezpieczeń.

NGO mogą korzystać zarówno z usług brokerów ubezpieczeniowych, jak i agentów ubezpieczeniowych, w zależności od swoich potrzeb i preferencji. Oba modele mają swoje zalety, ale istnieją pewne powody, dla których NGO często wybierają korzystanie z usług brokerów ubezpieczeniowych.

Brokerzy ubezpieczeniowi mają dostęp do wielu różnych ubezpieczycieli i produktów ubezpieczeniowych. To oznacza, że mogą pomóc NGO w znalezieniu polis, które najlepiej odpowiadają ich potrzebom i budżetowi, z uwzględnieniem specyficznych ryzyk związanych z działalnością NGO. Brokerzy działają w imieniu klienta, a nie ubezpieczyciela. Oznacza to, że są bardziej niezależni. Ich celem jest znalezienie najlepszych rozwiązań dla klienta, niezależnie od tego, od którego ubezpieczyciela pochodzi oferta. Brokerzy ubezpieczeniowi często oferują zaawansowane doradztwo na temat ubezpieczeń i ryzyka. Mogą także analizować potrzeby NGO, identyfikować potencjalne luki w ubezpieczeniach i zaproponować spersonalizowane rozwiązania.

Często posiadają doświadczenie w negocjacjach z ubezpieczycielami w imieniu klienta (mogą tym samym wynegocjować lepsze warunki, niż NGO mogłyby uzyskać bezpośrednio).

Brokerzy zajmują się również obsługą roszczeń i  mogą pomagać NGO w procesie zgłaszania i rozpatrywania roszczeń (stanowiąc łącznik między NGO a ubezpieczycielem, co ułatwia cały proces).

I najważniejsze - brokerzy są w stanie dopasować ofertę ubezpieczeniową do unikalnych potrzeb i charakterystyki danej organizacji.

Należy jednak podkreślić, że wybór między brokerem a agentem zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar i zakres działalności NGO, dostępność na rynku ubezpieczeń w danym regionie oraz preferencje organizacji. Warto dokładnie rozważyć za i przeciw obu opcji oraz skonsultować się z kilkoma profesjonalistami, aby wybrać rozwiązanie najlepiej odpowiadające aktualnym potrzebom.