Poradnik - ngo.pl

PYTANIE STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO: Wspólnie z dwójką znajomych założyliśmy w czerwcu 2016 r. stowarzyszenie zwykłe. Ustaliliśmy składki, planujemy ubiegać się w gminie o mały grant – tak chcemy finansować planowane działania. Nie mamy jednak pewności, czy dostępne są dla nas inne źródła wymienione w ustawie. Czy stowarzyszenie zwykłe może przyjmować darowizny finansowe na konto bankowe na konkretny cel pożytku publicznego?

DORADCZYNI SERWISU PORADNIK.NGO.PL ODPOWIADA: Do czasu nowelizacji ustawy - Prawo o stowarzyszeniach (do 20 maja 2016 r.) jedynym źródłem finansowania działań stowarzyszenia zwykłego były składki członkowskie. Nowelizacja zmieniła ten stan rzeczy. Stowarzyszenia zwykłe mogą teraz zdobywać środki na wiele sposobów.

Wyliczenie dostępnych stowarzyszeniom zwykłym źródeł finansowania zawiera artykuł 42 ust. 2. ustawy - Prawo o stowarzyszeniach. Zostały w nim wymienione, oprócz wspomnianych już składek członkowskich, DAROWIZNY, spadki, zapisy, dochody z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.

Ustawa – Prawo o stowarzyszeniach wyraźnie wskazuje więc na darowiznę, jako na możliwe źródło finansowania działań stowarzyszenia zwykłego.

Czym jest darowizna. Cele pożytku publicznego

Darowizna została zdefiniowana w Kodeksie Cywilnym jako: „forma umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku”. Innymi słowy, to dobrowolne wsparcie w formie finansowej (pieniądze) lub rzeczowej „ze swojej własnej kieszeni”.

Darowizny mogą przekazywać osoby fizyczne oraz osoby prawne (np. firma, inne stowarzyszenie). Przekazanie darowizny może uprawniać do określonej ulgi podatkowej. Warunki, jakie musi spełnić osoba udzielająca wsparcia w formie darowizny, żeby skorzystać z ulgi, opisują przepisy podatkowe. Ważne, by cele statutowe organizacji (w przypadku stowarzyszeń zwykłych - cele zapisane w regulaminie) mieściły się w katalogu zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Darowiznę można przekazać ogólnie na cele statutowe organizacji pozarządowej albo na jeden wybrany cel (np. umuzykalnianie dzieci do lat 3). Jak podano wyżej, ważne jest, by cele mieściły się w katalogu zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Darowizna może być także przekazana na cele kultu religijnego.

Darczyńca stowarzyszenia zwykłego skorzysta z odliczenia

Darczyńca (zarówno osoba fizyczna, jak i prawna) może skorzystać z odliczenia darowizny przy rozliczeniu rocznym z urzędem skarbowym. Jeśli przekazuje pieniądze, musi zrobić przelew na rachunek bankowy. Pieniędzy przekazanych „do ręki” nie można odliczyć. O kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa opodatkowania. W przypadku osób fizycznych próg wynosi maksymalnie 6% uzyskanego dochodu, a w przypadku osób prawnych - do 10% uzyskanego dochodu.

Darowizna dla stowarzyszenia zwykłego. Czyli?

Stowarzyszenie zwykłe od 20 maja 2016 r. może dostać darowiznę od osoby fizycznej albo od osoby prawnej. Jednak musi być zarejestrowane zgodnie z nowymi zasadami w ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej przez starostę. W przypadku nowego stowarzyszenia zwykłego (powstałego po 20 maja 2016 r.) nie ma problemu, ponieważ powstaje ono na nowych zasadach. Wystarczy, że uzyska wpis do nowej ewidencji i od razu będzie mogło korzystać z nowych możliwości.

Stowarzyszenia zwykłe powstałe przed 20 maja 2016 r. (na starych zasadach – sprzed nowelizacji), by skorzystać z możliwości otrzymywania darowizn, muszą się najpierw przerejestrować do nowej ewidencji. Zobacz, jak to zrobić: Jak dostosować stowarzyszenie zwykłe do nowych przepisów. 7 wskazówek, Jak dostosować stowarzyszenie zwykłe do nowych przepisów. REGON i NIP).

Odpowiadając na pytanie

Zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, stowarzyszenie zwykłe może przyjmować darowizny, na takich samych zasadach, jak stowarzyszenie rejestrowe. Innymi słowy, może to być darowizna wskazująca konkretny cel lub cele (oczywiście zgodne z celami wyznaczonymi w regulaminie stowarzyszenia zwykłego).

Zobacz też:

Darczyńca, obdarowany i podatki. O czym poinformować?

Organizacja dostała dotację. O czym musi pamiętać [INFOGRAFIKA]

Regulamin stowarzyszenia zwykłego - określa cele stowarzyszenia, wylicza również (za ustawą) dostępne źródła finansowania, z których będzie korzystało stowarzyszenie.

Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. 2015, poz. 1393)

Art. 42 ust. 2. Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na działalność ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.)

Art. 888. § 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2014 poz. 851 z późn. zm.)

Art. 18. ust 1. Podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22 i art. 24a, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7 albo art. 7a ust. 1, po odliczeniu:

1) darowizn przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.)

Art. 26. ust. 1. Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29–30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b–3e, 4–4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot:

9) darowizn przekazanych na cele:

a) określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego, organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub 
równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele, z zastrzeżeniem ust. 6e,

b) kultu religijnego,

c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz.U. Nr 106, poz. 681, z późn. zm.), w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy

– w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu;