Kto może utworzyć fundację? Jaka jest rola fundatora?
Osobę tworzącą fundację nazywamy fundatorem. Sprawdź kto może nim być i jaka jest jego rola w powoływaniu i funkcjonowaniu fundacji.
Kto może utworzyć fundację? Kto może być fundatorem?
Osobę tworzącą fundację nazywamy fundatorem. Fundatorem może zostać zarówno obywatel polski jak i cudzoziemiec, ponieważ, zgodnie z ustawą, „fundację mogą ustanowić osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania” (art. 2 ust. 1).
Fundację może powołać również osoba prawna (np. uczelnia wyższa, firma prywatna), której siedziba mieści się w Polsce lub za granicą. Fundatorów może też być kilku – kilka osób fizycznych, kilka osób prawnych lub grupa składająca się z jednych i drugich.
Jaka jest rola fundatora w fundacji?
Rola fundatora w procesie powoływania fundacji polega na złożeniu, w formie aktu notarialnego, oświadczenia o ustanowieniu fundacji i przeznaczeniu na jej rzecz określonego majątku, sporządzeniu statutu i wyboru władz. Rejestracja fundacji w Krajowym Rejestrze Sądowym to generalnie zadanie powołanego przez fundatora zarządu. Do sporządzenia statutu fundator może wyznaczyć inną osobę (członka zarządu, pełnomocnika procesowego) dając jej swoje pisemne pełnomocnictwo.
Funkcję fundatora można pełnić na różne sposoby:
- Fundator ustanawia fundację, tworzy statut, wybiera władze i doprowadza do zarejestrowania fundacji. Aktywny udział fundatora w życiu fundacji kończy się zaraz po zarejestrowaniu organizacji. Z punktu widzenia prawa fundator nie ma obowiązku uczestniczyć w dalszym życiu fundacji, choć nie przestaje być fundatorem. Fundator ustanawia fundację w akcie notarialnym i nie można tego zmienić.
- Fundator po założeniu fundacji może włączyć się w jej działania, np. wejść w skład zarządu. Należy jednak pamiętać, że statut powinien zawierać odpowiednie zapisy, umożliwiające mu pełnienie takiej funkcji. Fundator staje się członkiem władz, a rolę jaką pełni, ograniczają kompetencje właściwe dla organu, w którym zasiada. W praktyce fundatorzy często angażują się w pracę powołanych przez siebie fundacji, zasiadając w zarządzie czy radzie fundacji.
- Fundator po założeniu fundacji nie włącza się aktywnie w jej działanie, pozostawia to zarządowi, ale zachowuje sobie, jako fundatorowi, jakieś pojedyncze, ale kluczowe kompetencje np. decyzje o zmianie władzy czy likwidacji fundacji.
Prawo i obowiązki