Poradnik - ngo.pl

Każde stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą jest podmiotem gospodarczym (przedsiębiorcą) i może zostać ogłoszona jego upadłość. Może również zostać ogłoszona upadłość oddziału stowarzyszenia posiadającego osobowość prawną, jeżeli prowadziło ono działalność gospodarczą. To samo dotyczy fundacji.Upadłość może zostać ogłoszona wobec przedsiębiorcy (dłużnika), który:

• zaprzestał płacenia długów (ma wierzycieli, których nie spłaca),
• gdy jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów (w dokumentach księgowych występuje nadwyżka zobowiązań nad aktywami),
• nie ma perspektyw odzyskania zdolności płatniczej lub zwiększenia wartości majątku.

Do ogłoszenia upadłości konieczne jest stwierdzenie, że:

• fakt niepłacenia wymagalnych zobowiązań (długów) jest konsekwencją trwałej utraty zdolności płatniczej, a nie wynika z przejściowych trudności,
• majątek dłużnika jest w stanie pokryć koszty postępowania upadłościowego.

Postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości uregulowane jest w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.). O ogłoszeniu upadłości orzeka sąd. Wniosek do sądu o ogłoszenie upadłości organizacji może zgłosić każdy z jej wierzycieli, zarząd, każda z osób uprawnionych do reprezentacji oraz likwidator. Likwidator organizacji prowadzącej działalność gospodarczą obowiązany jest zgłosić do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości, gdy jego zdaniem majątek organizacji nie wystarcza na pokrycie jego długów.

Postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości prowadzi sąd rejonowy – sąd gospodarczy właściwy ze względu miejsce, gdzie jest prowadzona główna działalność gospodarcza (znajduje się główny zakład przedsiębiorstwa prowadzonego przez organizację).

Celem upadłości jest ochrona wierzycieli poprzez „zamrożenie” majątku dłużnika, z jednej strony przez uniemożliwienie uszczuplania jego majątku, z drugiej strony przez zahamowanie narastania jego obciążeń (np. przez ustanie narastania odsetek).

Ogłoszenie upadłości pozwala na weryfikację stanu majątku dłużnika, ma on bowiem obowiązek na żądanie sądu złożyć aktualny bilans, rachunek wyników (zysków i strat) i spis wierzycieli.

Podmiot prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek złożenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości, nie później niż w ciągu dwóch tygodni od dnia zaprzestania płacenia długów. W wypadku organizacji odpowiedzialnym za dopełnienie tego obowiązku jest jej zarząd.Wniosek o ogłoszenie upadłości składany przez organizację (jako dłużnika) powinien zawierać:

• jej nazwę i siedzibę oraz wskazanie osób upoważnionych do reprezentowania (likwidatorów, jeżeli zostali wcześniej ustanowieni),
• oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika,
• wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek,
• sprawozdanie finansowe lub bilans sporządzony dla celów postępowania upadłościowego,
• spis wierzycieli,
• oświadczenie o spłatach wierzytelności dokonanych w ciągu ostatnich 6 miesięcy,
• spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec organizacji,
• wykaz tytułów egzekucyjnych przeciwko organizacji,
• wyciąg z rejestru przedsiębiorców oraz z rejestru stowarzyszeń/fundacji.

Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości właściwy sąd gospodarczy wydaje postanowienie, w którym wymienia osobę upadłego (podaje nazwę organizacji), wzywa jego wierzycieli do zgłoszenia swoich wierzytelności w oznaczonym terminie, wyznacza sędziego komisarza oraz syndyka masy upadłościowej. Data postanowienia sądu jest datą ogłoszenia upadłości.

Na skutek ogłoszenia upadłości organizacja traci prawo zarządzania, korzystania i dysponowania swoim majątkiem. Majątek ten stanowi masę upadłościową. Od momentu ogłoszenia upadłości wyznaczony przez sąd syndyk przejmuje cały majątek organizacji, zarządza nim i przeprowadza jego likwidację. Obowiązkiem zarządu upadłej organizacji jest wskazanie i wydanie syndykowi całego majątku organizacji, ksiąg handlowych (finansowych) oraz wszelkiej korespondencji i innych dokumentów. Syndyk zobowiązany jest zawiadomić o upadłości izbę skarbową, ZUS oraz wszystkich znanych wierzycieli. Ponadto obowiązkiem syndyka jest jak najszybsze sporządzenie spisu majątku upadłej organizacji oraz dokonanie oszacowania jego wartości. Na podstawie spisu majątku syndyk sporządza bilans, po czym przystępuje do likwidacji majątku. O zakończeniu postępowania upadłościowego orzeka sąd postanowieniem, które następnie jest ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w prasie lokalnej, doręczane organizacji, syndykowi oraz wierzycielom. Po uprawomocnieniu się postanowienia syndyk składa wniosek o wykreślenie organizacji z Krajowego Rejestru Sądowego.