Poradnik - ngo.pl

Organizacje pozarządowe działają w konkretnym otoczeniu i zajmują się określonymi sprawami (rozwiązują problemy, inicjują zmiany itp.). To, czy będą skuteczne w swoim działaniu, w dużej mierze zależy od ich społecznego postrzegania (zwykłej rozpoznawalności, a także akceptacji, czy nawet zaangażowania). Zatem organizacje komunikują otoczeniu co robią i dlaczego, budują swój wizerunek (zajmują się public relations). Jednym ze sposobów kreowania wizerunku jest właśnie docieranie do mediów (a za ich pośrednictwem do zwykłych ludzi).

Co dają media organizacjom? Przede wszystkim pomagają nagłośnić ważne problemy społeczne. Ponadto wspierają w zdobyciu poparcia dla inicjatyw realizowanych przez organizacje. Wreszcie udostępniają „kanał informacyjny” i pozwalają dotrzeć do określonych grup odbiorców.

Można spotkać kilka sposobów klasyfikacji mediów. Poniżej najpopularniejsze typy, z którymi możemy mieć do czynienia w organizacji pozarządowej.

Prawie wszystkie z nich dzielą się na ogólnopolskie i lokalne. Dla organizacji pozarządowych dużo bardziej osiągalne są stacje czy redakcje lokalne lub regionalne (one właśnie interesują się tym, co dzieje się w najbliższej okolicy, łatwiej nawiązać z nimi kontakt), niż media ogólnopolskie. Dobrze o tym pamiętać podczas budowania bazy kontaktów oraz zapraszania mediów czy szukania wśród nich partnerów – lepiej zaprosić na festyn lokalną telewizję, a nie dobijać się do ogólnopolskiej stacji. To przecież lokalny kanał oglądają potencjalni odbiorcy, partnerzy organizacji.

Telewizja

Wydaje się często najbardziej pożądanym medium, budzi dużo emocji, a organizatorzy wielu imprez pozarządowych z radością przyjmą kamerę. Aby jednak zainteresować telewizję, trzeba mieć coś do pokazania, wydarzenie, z którego można nakręcić i zmontować atrakcyjny obraz lub znaną, ciekawą postać. Trzeba pamiętać jednak, że telewizja jest wymagająca: należy być przygotowanym do tego, co było w zaproszeniu, ale również elastycznym. I zapraszać telewizję wtedy, kiedy jest coś do pokazania!

Przedstawiciel/-ka organizacji mogą również zostać poproszeni o udzielenie wywiadu bądź wzięcie udziału w programie – o tym, jak się do tego przygotować w pytaniu „jak udzielać wywiadów”.

Radio

Umożliwia dłuższy przekaz niż telewizja, ale wyłącznie dźwiękowy. Można także zaprosić dziennikarza/-karkę radiowego na wydarzenie (aby nagrał relację) lub wziąć udział w programie tematycznym (z reguły jako ekspert/-ka). Przed nagraniem wypowiedzi (zwłaszcza na żywo), trzeba się bardzo dobrze przygotować – aby w prostych, krótkich zdaniach odpowiedzieć na pytania lub objaśnić trudne zagadnienie. Najczęściej dziennikarz uprzedza wcześniej, co go interesuje, jakie zada pytania – pozwala to lepiej opanować materiał. O tym, jak przygotować się do wywiadu w pytaniu „jak udzielać wywiadów”.

Dzienniki

Gazety, które interesują się najczęściej bieżącą informacją (zaproszeniem na wydarzenie, relacją itp.) oraz skupiają się na codziennych sprawach (lokalne na życiu mieszkańców swojej społeczności). Dla organizacji pozarządowych, działających na konkretnym terenie, to gazeta lokalna może być najlepszym sposobem na dotarcie do odbiorców. Z różnych badań czytelnictwa wynika, że ludzie najchętniej czytają właśnie lokalne tytuły, które piszą o ich otoczeniu. Do gazety lokalnej można wysłać zarówno zaproszenie na festyn, jak i podsumowanie konkursu dla dzieci w szkole, a także zainspirować dziennikarzy do napisania o jakimś (pozytywnym lub negatywnym) zjawisku w okolicy.

Periodyki

Drukowane gazety, które ukazują się w określonym cyklu wydawniczym (tygodniki, miesięczniki, kwartalniki itp.), najczęściej poświęcone są określonej tematyce, branży. Do takiego tytułu można się zwracać raczej z tekstami problemowymi (np. opisać dobrą praktykę w edukacji), niż z informacjami typu „news”.

Media elektroniczne (internetowe portale branżowe lub lokalne)

Określane są jako „nowe media”, czasem niedoceniane przez organizacje (i niesłusznie). W przeciwieństwie do gazet drukowanych, media elektroniczne nie mają ograniczeń miejsca, mogą zamieścić dłuższą informacje ze zdjęciami itp., można z nich korzystać na bieżąco, a ich rosnąca popularność (zwłaszcza lokalnych serwisów informacyjnych, poświęconych sprawom danego miasta czy gminy) gwarantuje dotarcie do dużej grupy odbiorców. Kilka wskazówek, jak napisać „newsa” w pytaniu „jak napisać dobrego newsa”.

Dziennikarz/-karka nie pracuje sam/-a dla siebie, ale dla swoich czytelników. Jego/jej ciekawość jest zarazem ich ciekawością. Sam fakt, że przedstawiciele organizacji pozarządowych np. zbierają się w jakimś terminie i miejscu dla nikogo (oprócz nich samych) nie jest ciekawą informacją.

Dla dziennikarzy ciekawa będzie informacja, która:

• jest aktualna– największą wartością „świeżego newsa” jest to, że dziennikarz/-karka poda ją jako pierwszy/-a (aktualność oznacza również dostarczenie informacji w odpowiednim czasie, pozwalającym na publikację, a nie na ostatnią chwilę);
• dotyczy wielu osób, środowiska, do którego zwraca się dane medium – wydarzenie będzie miało wpływ na wiele osób jednocześnie, jest powszechne: wielu ludzi w nim uczestniczy, interesuje się;
• jest ciekawa, wyróżniająca się, oryginalna;
• dotyczy znanej osoby.

Warto spojrzeć na działania organizacji, planowane wydarzenia przez ten pryzmat i zwrócić na to uwagę podczas kontaktowania się z dziennikarzami. Lepiej unikać informowania dziennikarzy o tym, że odbyło się kolejne szkolenie z cyklu lub że spotkał się zarząd organizacji, a przekazać to, że organizacja przygotowuje największy festyn w gminie lub rozpoczęła ciekawą akcję dla seniorów.

Stopień zainteresowania dziennikarzy danym tematem zależy przede wszystkim od tego, czy reprezentują media lokalne, regionalne czy ogólnopolskie, gazetę czy radio, media drukowane czy elektroniczne. Każdy z tych rodzajów mediów ma swoje uwarunkowania, potrzeby, specyfikę.

Z dziennikarzami należy kontaktować się wtedy, kiedy ma się coś do powiedzenia, zainteresowania ich. Nie za często, ale i nie za rzadko.

Jeśli organizacja chce przekazać zaproszenie na imprezę – należy się skontaktować z odpowiednim wyprzedzeniem (nie z dnia na dzień, ale też nie z miesięcznym wyprzedzeniem – dziennikarz zapomni). Warto znać cykl pracy redakcji – np. w większości redakcji na początku tygodnia ustala się grafik prac i wyjść, decyduje, kto i na co pójdzie.

Jeśli trzeba poinformować media o czymś niepokojącym bądź bardzo ważnym (np. o sukcesie naszego podopiecznego), dobrze zacząć od określenia, którego dziennikarza/-karkę to zainteresuje, oraz jaki jest na to pomysł (np. zbliża się Dzień Wolontariusza, więc media będą szukały takich tematów – zatem kilka dni wcześniej, „podsyłamy” sylwetkę podopiecznego organizacji do opisania).

Za każdym razem, trzeba odpowiedzieć sobie także na pytanie „po co”: jeśli odpowiedź brzmi, że informacja raczej nie zainteresuje czytelników i nie zależy organizacji na jej publikacji (bo nic to nie zmieni), to lepiej na siłę do mediów przekazu nie wysyłać.

Przede wszystkim… nie panikować! To nic strasznego, że media chcą czegoś się dowiedzieć. Jeśli nie ma w organizacji osoby, która jest wyznaczona do kontaktów z mediami (bo jeśli jest, to oczywiście trzeba przekazać dziennikarza/-karkę „w jej/jego ręce”), należy dowiedzieć się w jakiej sprawie dzwoni przedstawiciel/-ka mediów. Jeśli nie można odpowiedzieć na pytanie od razu, trzeba przeprosić i umówić się na później. Dziennikarze wysoko cenią szybkość (z reguły informacje są potrzebne „na wczoraj”) oraz uczciwość (jeśli nie można pomóc lub potrzeba na to dużo czasu – dobrze powiedzieć to od razu).

Poniżej kilka najczęstszych sytuacji, w których dziennikarze mogą skontaktować się z organizacją:

• Potrzebują wypowiedzi eksperta lub specjalistycznych danych – jeśli organizacja zajmuje się konkretnym problemem (np. jest jedyną organizacją w powiecie, monitorującą współpracę organizacji z administracją), dziennikarz/-karka może chcieć uzyskać dokładne, specjalistyczne informacje o zjawisku. Trzeba jak najdokładniej się dowiedzieć o jakie dane chodzi (aby nie przesłać za dużo, ani za mało!), w jakim celu, gdzie się ukażą oraz w jakiej formie te dane są potrzebne (np. sam wykres, czy też tabelki z liczbami). Należy pamiętać o podawaniu dokładnego źródła danych. Jeśli dziennikarz/-karka szuka eksperta, to warto umożliwić kontakt telefoniczny lub osobisty. Można również mieć przygotowane „zawczasu” gotowe wypowiedzi eksperta na dany temat (jeśli zainteresowanie mediów jest spodziewane) i zaproponować przesłanie materiału z prawem do wykorzystania.
• Są zainteresowani daną akcją – dziennikarz/-karka usłyszał/a od kogoś o działaniach lub znalazł/a informacje. Trzeba dowiedzieć się, co dokładnie go/ją interesuje (czy sam pomysł, czy może odbiorcy), kiedy i gdzie chce to opisać. Jeśli wydarzenie ma charakter interaktywny (np. odbiorcy się spotykają na szkoleniu), można zaprosić dziennikarza/-karkę, żeby osobiście porozmawiał/a z uczestnikami albo zrobił/-a zdjęcia. Jeśli nie ma takiej możliwości, to dobrze mieć przygotowane krótkie informacje o akcji i przesłać je dziennikarzowi/-karce jak najszybciej.
• Efekt komunikatu prasowego – na taką sytuację trzeba być przygotowanym, gdy organizacja wysłała do mediów komunikat. Należy skierować dziennikarza/-karkę do osoby wskazanej w komunikacie, a jeśli dziennikarz/-karka od razu dobrze trafił, to dowiedzieć się, jakie informacje wzbudziły zainteresowanie, jakie trzeba objaśnić bądź dosłać. Można również zapytać na kiedy jest planowana publikacja oraz w jakiej formie (czy jako wywiad, czy krótka zapowiedź, czy też artykuł problemowy). Warto być uczynnym i słownym – jeśli się obieca, że za godzinę dośle dokładne dane, to za godzinę powinny one być u dziennikarza/-karki. Trzeba odnotować również w bazie taki kontakt – aby wiedzieć, że dziennikarz/-karka interesuje się daną problematyką.
• „Sensacja” – to jedna z najtrudniejszych sytuacji, z którą przychodzi się zmierzyć; z reguły poprzedza ją niezbyt miłe wydarzenia dotyczące bezpośrednio organizacji (np. wypadek podczas imprezy) lub okolicy (np. konflikt w gminie między radnymi a organizacjami). W każdej z tych sytuacji trzeba przede wszystkim zachować spokój, profesjonalnie udzielić informacji zgodnie z prawdą (nie koloryzować, nie ukrywać danych), ale wyłącznie we własnym imieniu. Dobrze by było wskazać (w sytuacji konfliktu) kontakty do innych stron.
• Dzwoni do nas, ale sprawa nas nie dotyczy – jeśli z pytań ewidentnie wynika, że nie jest to temat, którym się zajmuje organizacja (np. dziennikarz/-karka pyta o sprawy związane z sytuacją szkolnictwa w naszej gminie, a organizacja zajmujemy się ekologią), należy jasno wytłumaczyć, że to nie jest właściwy kontakt, nie zabierać głosu w tej sprawie (nawet osobiście!) i, jeśli jest taka możliwość, podać kontakt do właściwej organizacji. Jeśli dziennikarz uzyska pomoc, jest duże prawdopodobieństwo, że będzie o organizacji pamiętał, przy właściwym temacie.

Dobrze, aby organizacje miały życzliwych i zaprzyjaźnionych dziennikarzy, którzy chętnie i kompetentnie będą pisać. Nie jest to niemożliwe, ale droga do tego jest wyboista i długa. Zdecydowanie łatwiej jest doprowadzić do takiej sytuacji, gdy organizacja działa lokalnie (na terenie np. gminy), gdzie ukazują się 2 lub 3 tytuły prasowe. Ale organizacje w dużych miastach lub działające na skalę ogólnopolską nie są bez szans.

Poniżej kilka rad i sposobów na nawiązanie i utrzymanie kontaktu z dziennikarzem.

Zastanów się, po co szukasz kontaktów z mediami, jakie informacje i jak często chcesz przekazywać? O czym chcesz, aby pisali, np. czy chcesz, aby zapraszali na cyklicznie organizowane warsztaty, a może aby w stałej kolumnie zamieszczali porady dla bezrobotnych, którymi się zajmujecie lub wsparli w rozwiązywaniu problemu braku zieleni w mieście?

Gdy już wiesz, z czym będziesz się głównie zwracać do mediów, określ, które media to zainteresuje (dziennik lokalny, a może internetowy serwis gminy lub telewizję regionalną). Nie zajmiesz się wszystkim naraz, więc zastanów się, które z tych mediów są najważniejsze (lub do których najłatwiej dotrzeć). Pamiętaj, że media oddziaływują na siebie – jeśli dziennikarz telewizyjny przejrzy gazetę i przeczyta w niej kilka ciekawych relacji z waszych imprez, może sam się skontaktuje.

Zbuduj bazę kontaktów do mediów, z którymi chcesz nawiązać relację. Być może uda Ci się znaleźć znajomego/-ą dziennikarza/-karkę (lub znajomego znajomego), który/-a ułatwi nawiązanie kontaktu?

Jeśli interesuje Cię cykliczna współpraca (np. stała kolumna w gazecie), przygotuj ofertę, którą przedstawisz podczas spotkania lub wyślesz; bądź elastyczny/a podczas ustaleń oraz rzetelny/a w trakcie realizowania wzajemnych zobowiązań.

Jeśli natomiast chcesz dostarczać regularnie aktualności o waszych działaniach, ustal najlepszy dla dziennikarza/-karki sposób na przekazywanie mu takich informacji i przesyłaj je. Tutaj ważne jest „śledzenie publikacji”: monitorowanie, gdzie, co, kiedy i w jakim kontekście się pojawia.

Jeśli udało nam się nawiązać kontakt, dziennikarz/-karka nas kojarzy, wie kim jesteśmy, czym się zajmujemy, musimy o niego „dbać”. Podtrzymujmy relacje poprzez:

• regularne przesyłanie dobrych informacji (atrakcyjnych, dobrze przygotowanych, spełniających standardy dobrego komunikatu);
• gotowość do pomocy – jeśli dziennikarz szuka pomocy w pozarządowym temacie, to niech wie, że od nas czegoś się dowie (a jeśli to nie nasza „działka”, skierujemy go w odpowiednie miejsce);
• wyłączność – podawanie jako pierwszemu ważnych informacji i podkreślanie tego (dziennikarze lubią się chwalić, że o czymś napisali, powiedzieli jako pierwsi);
• równowagę w kontakcie (nie za często, nie za rzadko).

Aby uniknąć „grzechów” w kontaktach z mediami, należy zwrócić uwagę na następujące sprawy.

Niedostępność

W Waszej organizacji nie ma nikogo, kto byłby odpowiedzialny za kontakty z mediami. Nawet, jeśli zadzwoni dziennikarz/-karka z prośbą o komentarz lub informacje, dowie się, że prezes jest na szkoleniu, a koordynatorka projektu ma spotkanie. Na drzwiach Waszej siedziby jest nieaktualny telefon, a maila sprawdzacie raz na tydzień.

Rada: Wyznaczcie osobę, która będzie dostępna dla dziennikarzy, pomoże im znaleźć informacje, a w razie potrzeby udzieli wywiadu. Warto zainwestować w szkolenie medialne dla takiej osoby, skoro ma być „twarzą” Waszej organizacji.

Nieznajomość pracy redakcji

O ważnym wydarzeniu informujecie redakcję lokalnego tygodnika w dniu, w którym…. właśnie zamknęła numer. Dziennikarzowi z gazety codziennej każecie zadzwonić za kilka dni, a radiowemu proponujecie przesłanie informacji mailem.

Rada: Telewizja potrzebuje obrazów, radio – dźwięków, a wszyscy dziennikarze – informacji przed zamknięciem numeru/wydania. Dowiedzcie się, jak pracują poszczególne redakcje, zapytajcie, w jakiej formie przesyłać dziennikarzom materiały i nigdy nie przekraczajcie umówionego terminu. Pamiętajcie, że to przecież ich praca.

Niedocenianie

Uważacie, że nie potrzebujecie dziennikarzy, bo Wasza misja „broni się sama”. Nie próbujecie więc informować o swojej działalności i budować wizerunku. Nie wykorzystujecie okazji, jaką daje obecność w mediach do wzmacniania realizacji strategii organizacji.

Rada: Poprzez media o Waszej organizacji usłyszy więcej ludzi, a dzięki temu możecie pozyskać nowych członków, wolontariuszy czy darczyńców. Publikacje na temat Waszej działalności to także większa wiarygodność przy pozyskiwaniu dotacji. Znana marka pomaga przekonywać ludzi do zaangażowania.

„Obrażalstwo”

Kiedy dziennikarz/-karka zadaje trudne pytania i drąży temat – obrażacie się. Dziennikarzy traktujecie jak wrogów i ignorantów, którzy na dodatek nic nie wiedzą o organizacjach pozarządowych.

Rada: Dziennikarze występują w imieniu innych, starają się zadać pytania, które zadaliby ich czytelnicy, widzowie lub słuchacze, szukają tematów i informacji, które zainteresują ich odbiorców. Zamiast się obrażać, lepiej cierpliwie uczyć dziennikarzy, czym zajmuje się Wasza organizacja. Obserwujcie, czym żyją media i zastanówcie się, w jaki sposób wykorzystać bieżące wydarzenia do promocji Waszej organizacji.

Słownictwo

Jak mawiał Stanisław Lec, trzeba mówić nie tylko do rzeczy, ale także do ludzi. Dziennikarz przychodzący do Waszej organizacji zamiast „ludzkiej historii”, słyszy slang znany tylko w gronie organizacji pozarządowych, słowa, które nic nie mówią widzom lub słuchaczom.

Rada: Mów barwnie, używaj przykładów, naucz się kontrolować czas – poproszony o 30-sekundową wypowiedź, nie przemawiaj przez 3 minuty. Zastanów się, jak trudne, branżowe słowa (np. „beneficjent”, „projekt”, „aktywizacja społeczna”) podać w przystępny sposób.

Nieprzygotowanie

Podczas konferencji prasowej prezes czyta z kartki. W sali nie ma tablicy z logo organizacji. W materiałach dla dziennikarzy są wszystkie raporty, jakie wydała Wasza organizacja w ciągu ostatnich 5 lat – razem około 300 stron.

Rada: Konferencję prasową organizujcie tylko, jeśli macie coś naprawdę ważnego do przekazania. Zadbajcie o wystrój sali i przygotowanie osób występujących. Dziennikarzom często wystarczy jednostronicowa, dobrze napisana informacja prasowa o Waszym wydarzeniu zamiast grubych raportów, których i tak nie przeczytają (więcej o konferencji prasowej w pytaniu „jak przygotować i przeprowadzić konferencję prasową”).

Nieznajomość nowych mediów

Wasza organizacja nie myślała o stworzeniu strony internetowej. Nie macie listy dyskusyjnej dla członków stowarzyszenia.

Rada: W dzisiejszych czasach sami możecie tworzyć informacje poprzez własne strony internetowe, blogi, komentowanie informacji na forum, zamieszczanie zdjęć i filmów (często kręconych komórką) na stworzonych do tego serwisach. Rozwija się dziennikarstwo obywatelskie. Dobre wykorzystanie nowych mediów to często klucz do zaangażowania ludzi w działania organizacji.

Nie ma zamkniętego katalogu form współpracy z dziennikarzami (zależą one od inwencji organizacji, możliwości danego medium, tematu). Poniżej kilka najpopularniejszych form współpracy.

Komunikat prasowy/informacja prasowa

To jedna z najpopularniejszych form, polegająca na przygotowywaniu i rozpowszechnianiu informacji o konkretnym wydarzeniu lub problemie. Celem informacji prasowej jest poinformowanie i zainteresowanie mediów o tym, co robimy (festynie okolicznościowym) lub problemie którym się zajmujemy (np. małej oferty zajęć pozalekcyjnych dla dzieci w naszej gminie). Czasem mediom wystarczy sama informacja (np. gotowe do zamieszczenie zaproszenie na festyn) lub kontaktują się z nami, aby uzyskać szczegółowe dane.

Spotkania

Bezpośredni kontakt podczas konferencji, briefingów, śniadań prasowych. Ich podstawowym celem jest ułatwienie dostępu do informacji jak największej liczbie dziennikarzy. Warto je organizować, jeśli mamy konkretny cel, wiemy, co chcemy powiedzieć, problem, który chcemy poruszyć jest jasny, ciekawy lub wyrazisty. Mamy wówczas większą pewność, że ktoś się na nich pojawi.

Odpowiadanie na pytania

Jeśli dziennikarz/-karka dzwoni do nas po informację, której jesteśmy mu w stanie udzielić – najlepiej odpowiedzieć od razu lub jeszcze tego samego dnia. Czas zbierania informacji jest jedną z najbardziej kluczowych dla dziennikarza spraw. Zostaniemy wówczas zapamiętani jako otwarci rozmówcy, których nazwisko i telefon warto mieć w notesie. Jeśli postanowimy go zbyć, odesłać lub każemy czekać, możemy być prawie pewni, że zrezygnuje i więcej się nie odezwie.

Jak odpowiadać na pytania dziennikarzy?

• Mów zrozumiale – Ty jesteś ekspertem/ekspertką, dzwoniący dziennikarz może mieć szeroką wiedzę, ale czytelnik niekoniecznie. Dlatego mów tak, aby zrozumiał Cię nie tylko fachowiec, ale również przeciętny Kowalski. Unikaj żargonu zawodowego (np. unijnego) i hermetycznych sformułowań.
• Mów krótko– dziennikarz ma do dyspozycji niewiele miejsca lub czasu. Skomplikowaną kwestię musisz wyrazić w trzech zdaniach. Zacznij od razu od tego, co najważniejsze.
• Podawaj konkretne przykłady, ciekawostki– to ubarwia tekst, dziennikarze chętnie to wykorzystują. Po udzieleniu wypowiedzi możesz zaproponować też przesłanie dodatkowych materiałów (tabelek z danymi, opracowań itp.).
• Reaguj szybkona pytania i prośby dziennikarzy o wypowiedź. Najlepiej tego samego dnia. Jeśli dziennikarz prosi o odpowiedź na złożone pytanie lub zagadnienie, które wymaga przygotowania – otwarcie o tym powiedz, umów się o której może zadzwonić lub o której oddzwonisz.
• Kontroluj to, co mówisz – nie żądaj autoryzacji (czasami niewiele pomoże). Warto wiedzieć, że zgodnie z prawem prasowym mamy prawo do autoryzacji swojej wypowiedzi, jeśli nie była ona wcześniej publikowana. Mamy również prawo – z ważnych względów społecznych lub osobistych – prosić o niepublikowanie imienia i nazwiska. Jeśli odpowiedź, której udzielamy jest prosta i niekontrowersyjna, warto zrezygnować z prawa do autoryzacji, która dla dziennikarzy zawsze stanowi utrudnienie i odwleka opublikowanie informacji w czasie. Warto jedynie upewnić się, że poprawnie zanotowano nasze nazwisko i nazwę organizacji.

Regularne kontakty bezpośrednie

Najlepsze efekty dają oczywiście przyjacielskie, regularne kontakty z konkretnymi dziennikarzami. Dziennikarz – szczególnie w mediach lokalnych – to człowiek, który lubi wiedzieć, co dzieje się na lokalnym podwórku i chętnie napisze autorski tekst, który nie pojawi się u konkurencji. Warto zacząć od budowania bazy mediów – czyli zbierania i aktualizowania kontaktów do konkretnych dziennikarzy/-karek, o których wiemy, że nasze działania mogą ich zainteresować lub zainspirować. Możemy wówczas:

• inspirować do powstawania artykułów prasowych (wysyłać informacje dotyczące problemu, którym się zajmujemy i zachęcać do opisania go);
• służyć dziennikarzom jako źródło informacji lub wypowiedzi/wywiadów eksperckich w danych dziedzinach.