Poradnik - ngo.pl

Stowarzyszenia i fundacja mogą korzystać z pomocy wolontariuszy, którzy bezpłatnie wykonują zadania. Bywa to bardzo pomocne i satysfakcjonujące dla obu stron. Stowarzyszenia często opierają się ponadto na pracy społecznej swych członków. Wielu organizacjom udaje się dostać „dary rzeczowe” – czyli przedmioty, żywność, za które nie muszą płacić sklepom, firmowym, osobom prywatnym lub innym organizacjom. Czasami to nie wystarcza. Skąd brać pieniądze na działania?

Stowarzyszenie mogą częściowo oprzeć swoje finanse na składkach członkowskich – obowiązkowych wpłatach członków stowarzyszenia. Zbieranie składek jest obowiązkiem stowarzyszeń, choć prawo nie przewiduje sankcji wobec tych, które tego nie robią. Informacje o sposobie uzyskiwania składek członkowskich (czyli o tym kto ustala, zmienia ich wysokość, kto je zbiera itp.) muszą być umieszczone w statucie stowarzyszenia.

Pieniądze pochodzące ze składek mogą być przeznaczane na dowolne cele statutowe. Nie odprowadza się od nich podatku dochodowego. 

więcej zobacz: Składki członkowskie

Dotacje to środki finansowe przekazywane organizacji na realizację konkretnego projektu. Dotacje mogą pochodzić:

• ze środków prywatnych (przyznawane przez fundacje grantodawcze, firmy lub osoby prywatne) lub 
• ze środków publicznych (przyznawane przez administracje rządową lub samorządową). Dotacje ze środków publicznych są regulowane w prawie: przede wszystkim w ustawie o finansach publicznych i w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Każde stowarzyszenie lub fundacja (a także m.in. tzw. organizacje kościelne) mogą otrzymywać darowizny na swoje działania statutowe – w formie gotówki lub jakichś rzeczy – od firm, osób prywatnych lub innych organizacji. Darowizna zakłada, że darczyńca przekazuje coś, co do niego należy i w zamian za swój dar nic nie otrzymuje od organizacji.

Organizacja nie płaci podatku docho­dowego od osób prawnych, jeśli otrzy­mana przez nią darowizna zostanie przekazana na jej cele statutowe, które zawierają się w katalogu celów zwolnio­nych z podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ustawy o pdop).

Szczególną formą darowizny są rzeczy (żywność, zabawki, sprzęt…), czyli dary rzeczowe. Stowarzyszenia lub fundacje otrzymują je – podpisując umowę z darczyńcą – do swojego użytku lub przekazują je potrzebującym.

więcej o darowiznach i darach rzeczowych:

• Darowizny
• Dary rzeczowe

Stowarzyszenia i fundacje mogą otrzymać, zwłaszcza od firm, pieniądze, wsparcie logistyczne, techniczne, doradcze, zobowiązując się do publicznego informowania o tym fakcie, czyli w rezultacie do promowania sponsora. W tym celu podpisywana jest umowa, określająca wzajemne zobowiązania. Sponsoring może zostać uznany za świadczenie usług reklamowych/promocyjnych, co wymaga zarejestrowania przez NGO działalności gospodarczej oraz rodzi konsekwencje podatkowe.

przeczytaj więcej: Sponsoring

Organizacje pozarządowe, które uzyskały status pożytku publicznego, mogą zabiegać, by podatnicy wskazali je jako uprawnione do otrzymania 1% procenta podatku dochodowego od osób fizycznych. Prawo do otrzymywania 1% mają te organizacje OPP, które znajdują się na liście uprawnionych, publikowanej co roku przez Narodowy Instytut Wolności. Prawo to mogą utracić organizacje, które np. nie złożyły obowiązkowego sprawozdania OPP, informującego na co przeznaczyły zebrane pieniądze w minionym roku.

• Najważniejsze informacje o 1% podatku dla OPP
• Na co OPP można wydać pieniądze z 1%?

Odpłatną działalność pożytku publicznego może prowadzić każda organizacji pozarządowa, nie tylko ta, która uzyskała status organizacji pożytku publicznego.

Działalność odpłatna podlega różnym ograniczeniom i jest czymś innym niż działalność gospodarcza. Ograniczenia te to, w dużym uproszczeniu, wymóg nieosiągania zysku (czyli to, by przychody ze sprzedaży były równe kosztom) oraz nieprzekraczanie limitu wynagrodzeń.

Prowadzenie działalności odpłatnej nie uniemożliwia organizacjom pozarządowym starania się o dotacje. Przychody pochodzące z działań odpłatnych mogą być nawet „użyte” jako wkład własny, np. pieniądze ze sprzedaży biletów na koncert, który jest robiony w ramach jakiegoś dotowanego projektu, mogą częściowo pokryć koszty jego organizacji.

Stowarzyszenia i fundacje mają prawo do prowadzenia działalności gospodarczej – czyli do sprzedawania swych usług i produktów z zyskiem. Może być to sposób na pozyskiwanie pieniędzy na działania statutowe i uniezależnienie się od dotacji czy darowizn. 

Dla organizacji pozarządowych działalność gospodarcza jest jedynie narzędziem pozyskiwania funduszy na działania statutowe. Organizacje muszą wyważyć proporcje między zadaniami ekonomicznymi a celami statutowymi. 

Organizacja, która zdecyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej, musi zarejestrować się w Rejestrze Przedsiębiorców w KRS.  

więcej: 

• Chcemy rozpocząć sprzedaż
• Jak zarejestrować działalność gospodarczą - krok po kroku
• Prowadzimy działalność gospodarczą – obowiązki i przywileje, ważne terminy

Działalność odpłatna czy gospodarcza: co wybrać?

Sprzedaż i odpłatność w organizacji: formalności